-“НОМИН КОНСТРАКШН” компанийн үндэс суурь анх хэрхэн тавигдсан тухай ярианаас ярилцлагаа эхэлье.
     -Анх 1997 онд манай компанийн үндэс суурь тавигдаж “Номин Холдинг” компанийн барилгын засал чимэглэл, худалдаа үйлчилгээний барилгуудын угсралт, засвар, шинэчлэлтийн ажлууд, тухайлбал УИД-ийн өргөтгөл шинэчлэл, Номин их дэлгүүрийн барилга угсралтын ажлыг гүйцэтгэж байгаад 2008 оноос үйл ажиллагаагаа өргөжүүлж, сүүлийн арван жилийн хугацаанд орон сууц, үйлчилгээний цогцолбор хотхон байгуулах чиглэлээр дагнан хэд хэдэн хотхоныг барьж байгуулсан байна.  
     Одоо ингээд харахад орон сууцны барилгын салбарт ажиллаж эхэлж байх үетэй давхцаад АНУ-д эхэлсэн санхүүгийн хямралаас үүдэлтэй дэлхий дахиныг хамарсан 2008 оны хямрал тухайн жилийнхээ наймдугаар сараас Монголд шууд утгаараа нөлөөгөө үзүүлж эхэлсэн юм. Гэтэл тавдугаар сард нь манай компани “Өнөр” хотхоны төслөө эхлүүлчихсэн байсан болохоор тэрхүү хямралын нөлөө бидэнд бодитоор шууд, хүчтэй нөлөөлж байсан. Тэр үед хямралыг алдагдал багатай давж гарахын тулд бид бүхий л бололцоогоо дайчлан ажиллаж  төслөө амжилттай дуусгасан.
-Байгуулагдаад удаагүй байсан та бүхний хувьд энэ хямралаас авч үлдсэн сургамж, үнэ цэнэ юу байв?
     -Яг тэр үед барилгын маш олон төсөл царцаж, зогсож байсан ч бидний хувьд эхлүүлсэн ажлаа дуусгахын тулд төслийнхөө барилга угсралт, зохион байгуулалт, борлуулалт, маркетинг гээд бүхий л тал дээр цогц төлөвлөгөө гарган ажилласан маань үр дүнгээ өгсөн. Энэ маань бидэнд зорилгодоо тууштай байх, төслүүдээ амжилттай хэрэгжүүлэх том туршлага болсон гэж боддог. Яагаад гэхээр анхны төслөө эхлүүлэх үед ингэж хямрал нүүрлэсэн нь эргээд бидэнд “дархлаа” үүсгэж, компани өсөж дэвжихэд бас нөлөөлсөн болов уу.
      Тухайн үед төслөө хэрэгжүүлэх явцад нэг анзаарагдсан зүйл бол харьцангуй өрсөлдөөн бага ч, баригдсан барилга болгон зарагддаг байсан нь өөрчлөгдөж, орон сууцны жишиг стандартыг дээшлүүлэх хэрэгцээ бий болсон явдал байсан. Тиймээс чанартай барилгын материалаар, чанартай орон сууцыг Монгол хүмүүс барьж байгуулж болдог гэдгийг харуулах, олон улсын түвшинд хүргэх боломж байна гэж үзээд энэ салбарт хөл тавьж, тууштай ажиллаж байна.  
-Энэ шийдвэрийг тань “River Garden” төслөөс харж болох нь ээ. Энэ төслийг хэрэгжүүлэх болсон анхны санаа хэрхэн төрсөн бол?
      -“Өнөр” хорооллыг барьж байхдаа орон сууцны хотхонд ногоон байгууламж их чухал гэдгийг бид бүхэн ойлгосон. Хэдий мод, зүлгийг боломжийн хэрээр төлөвлөн байгуулсан ч хангалтгүй байсан учраас орон сууцыг цогцолбороор нь барих, ингэхдээ хүрээлэн буй орчныг нь чухалчилж, орчин тойронд нь хүрээлэн орших ногоон байгууламж зайлшгүй хэрэгтэй гэж үзээд одоогийн “Ривер Гарден” хотхоныг байгуулах санааг ярилцаж гаргасан. Анхнаасаа энэ хотхон бол Улаанбаатар хотдоо жишиг болохуйц ногоон хотхон болох ёстой гэсэн баримтлалаар бид “Монголын номер 1 ногоон хотхон” гэсэн уриатайгаар энэ төсөл дээр ажилласан юм. Төслийн эхний барилгууд 2012 онд ашиглалтад орж байсан бол “Тайм Скуэр” хотхон маань бүрэн хэмжээгээр, “Ривер гарден 2” хотхоны 70 хувь нь ашиглалтад орсон байна. Энэ гурван цогцолбор хотхоноос бүрдэж байгаа том төсөл юм.
-Та бүхэн хэрэглэгчийн зах зээлээ хэрхэн судалж, юунд тулгуурлаж гаргасан бэ?
      -Бид хотхон дотор оршин суугчдын хэрэгцээг хангасан бүхий л үйлчилгээ, хэрэгцээт орчныг нь нэг дор бүрдүүлнэ гэсэн зарчмыг баримталсан. Зөвхөн орон сууц биш эмийн сан, эрүүл мэндийн үйлчилгээ, дэлгүүр, супермаркет гээд хүний хэрэгцээтэй бүх үйлчилгээг хотхондоо бүрдүүлсэн. Тэр ч утгаараа “Ривер Гарден”, “Тайм скуэр” хотхоны оршин суугчид аль нэг үйлчилгээг авахын тулд хотхоноосоо гарах шаардлагагүй болж байгаа юм. Ногоон байгууламж, ногоон орчин, хиймэл нуур, спорт талбай болон хүүхдийн тоглоомын талбай гээд гэр бүлийн гишүүд бүгдээрээ чөлөөт цагаа өнгөрүүлэх боломжтой орчинг бий болголоо. Цаашлаад зоогийн газрууд, гоо сайхны үйлчилгээ, банк, сургалтын төвүүд, хүүхдийн цэцэрлэг, сургууль, фитнесс клубууд, усан бассейн гээд бүгд байна.
      Эндээс дараа дараагийн төслүүддээ баримтлах компанийнхаа алсын харааг тодорхой болгосон байгаа. Ингээд эрхэм зорилгоо “Ногоон ирээдүйг бүтээнэ” гэж тодорхойлоод “NCD Group” ногоон технологи, ногоон барилга, ногоон орчин, ногоон байгаль руу тэмүүлж ажиллах зорилго тавиад ажиллаж байна.
-Үнэхээр Монголдоо жишиг стандартыг тогтоож чадсан сайн төсөл болсон шүү. Гэхдээ эрсдэлийг яаж тооцоолсон бэ?
      -Зах зээлийн тухайд бид өөрсдөө ч, судалгааны байгууллагуудаар ч судалгаа хийлгэж үзсэн. Гэтэл барилгын компаниуд маань зураг төслийнхний гаргасан гоё зургийн дагуу гүйцэтгэл хийдэггүй, зурагт тусгасан тав тухтай орчин, өнгө үзэмжийг тусгаж өгдөггүйд иргэдийн зүгээс их шүүмжлэлтэй хандаж байсан. Бидний хувьд “Ривер Гарден” төслөө яг зураг төслийнх нь дагуу гүйцэтгэж, цаасан дээрх төлөвлөлтийг бодит биелэл болгож чадсанд гол учир бий. Энэ дашрамд, цаасан дээрх зургийг хараад бидэнд итгэж захиалга өгсөн эхний захиалагчиддаа талархлаа илэрхийлэх ёстой. Тэр хүмүүс төслийг амжилттай хэрэгжүүлэх үндэс нь болж өгсөн юм.
Эрсдэл бол аль ч төсөлд байдаг зүйл. Зах зээлээ судлаад хэрэглэгчид яг юу хүсэж байна, тэр бүтээгдэхүүнийг нь өгч чадвал харьцангуй эрсдэл багатай. Харин зах зээлээ судлахгүйгээр бүтээгдэхүүнээ гаргах нь өөрөө маш том эрсдэл юм. Энэ зах зээлд байгаа захиалагч, худалдан авагчидтайгаа бид аль болох ойр байхыг хичээж тэд юу хүсч, юуг мэдэрч байгааг цаг алдалгүй сонсож, олж мэдэж дараагийн төслүүддээ тусгахыг зорьдог. Ингэснээр эрсдэлийг тодорхой хувиар бууруулж байгаа хэрэг юм.
-Өнгөрсөн хугацаанд бид төвийн шугамд холбогдсон халуун устай орон сууцыг л чухалчилж ирсэн бол өнөөдөр цаг үеэ дагаад байдал өөр болжээ. Тэгвэл одоо хэрэглэгчдийн хандлага хэрхэн өөрчлөгдөв өө?
      -Арван жилийн өмнө худалдан авагчдад байр нь халуун устай байвал л болчих юм шиг санагдаж байсан үе бий. Тэр үеэс хойш юу өөрчлөгдсөн гэхээр 2012 оноос эдийн засаг тэлж, “бүүм” болж маш таатай орчин бүрдсэн. Хүмүүсийн гадагш явах урсгал хөдөлгөөн ихэсч, мэдээллийг олон сувгаар авдаг болсон нь тэднийг орон сууцны барилгын талаарх олон талын мэдлэгтэй болгоход нөлөөлсөн. Гэхдээ 2011 оны үед гадны улс орнуудад трэнд болж байсан интерьер, экстерьерийн загваруудыг хэрэглэгчиддээ санал болгоход хүлээж авдаг байгаагүй. Харин хоёроос гурван жилийн өмнөх загваруудыг сонирхож байсан. 2013 оноос буюу олон нийтийн сүлжээ, интернэт хэрэглээ хурдацтай хөгжиж эхэлснээс хойш дэлхий хавтгай болсон гэдэг шиг иргэд бусад улс оронд болж буй шинэ мэдээлэл, шинэ чиг хандлагуудыг цаг алдалгүй авдаг болсноос хүмүүсийн хэрэглээний хандлага богино хугацаанд өөрчлөгдөж эхэлсэн.  “Моод Монголоор дуусдаг үе улирч, харин мөр зэрэгцэж чаддаг болсон” гэж боддог. Холын Америкт байгаа мэдээллийг Монголдоо секундийн зөрөөгүй авдаг болсон энэ үед хүмүүсийн хэрэглээний хандлагад хувьсал гарч байна. Ингээд цаг үедээ нийцсэн, ирээдүйд трэнд болно гэж үзсэн бүтээгдэхүүний чиг хандлагыг санал болгоход захиалагчид маань шууд хүлээж авдаг болж өөрчлөгдөж байна.



-Одоо цагт байгальд ээлтэй, нөөц эх үүсвэрийн хэмнэлттэй, ногоон барилгын технологийн талаар их яригдах болсон.
      -Бидний ирээдүйн зорилго тэр. Нэгдүгээрт байгаль орчныг сүйтгэхгүй, нөхөн сэргээж эко системийн тэнцвэрт байдлыг хангах ёстой. Хоёрдугаарт барилга барихдаа ноу-хау, инноваци, шинэ технологи нэвтрүүлж Ногоон барилга барихын төлөө тэмүүлнэ. Барилга өөрөө байгаль орчинд хор хөнөөлгүй, эрчим хүч, дулааны алдагдалгүй байх ёстой. Дулаалгыг сайн хийчихвэл нэг айлын дулааныг хоёр айл ч хэрэглэж хэмнэлт хийж болно. Мөн гэрэлтүүлгээ ЛЕД гэрлээр шийдэж байгаа. Наад зах нь орцны гэрэл гэхэд оройдоо хүн дарж асаадаг байх уу, эсвэл мэдрэгчтэй байх ёстой юу? Усны цорго нь зүгээр энгийн байх уу, эсвэл усыг тоосруулж хамгийн бага хэмжээгээр гоожуулдаг холигч байх уу гээд олон янзын сонголттой. Эдгээрээс хамгийн бага хэрэглээ, зарцуулалттайг нь сонгон, эрчим хүч, дулааны алдагдалгүй технологийг ашиглахыг хичээдэг. Үүгээрээ агаарын бохирдлын тухай нухацтай яригдаж байгаа энэ үед хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулахад бид гар бие оролцож байна гэсэн үг.
      Байгаль орчны нөхөн сэргээлтэд хэрэгтэй гэж үзээд бид аль болох хотхон болгондоо ногоон байгууламжийг байгуулдаг маань мөн л агаарын бохирдлыг бууруулахад хувь нэмэр болно гэж үздэг. “Ривер Гарден” төсөл хэрэгжиж эхэлснээс хойш бусад ихэнх хотхонууд ногоон байгууламжаа төлөвлөж, гүйцэтгэдэг жишиг тогтож байх шиг байна. 2008 оны үед зураг төсөлдөө ногоон байгууламж төлөвлөчихсөн ч, барьж гүйцэтгэдэггүй нь их байсан. Одоо байдал өөрчлөгдөж, иргэд ч шаардлагаа тавьдаг болжээ. Зогсоолын хүрэлцээтэй, ногоон байгууламжтай хотхонуудыг байгуулах гэж энэ салбарт ажиллаж байгаа бараг бүх компаниуд маань хичээдэг болсон гэж боддог шүү.
-Орон сууцны өртөг зардлыг бууруулах боломжийн тухайд....
      -Өртгийн хувьд барилгыг үнэтэй ч, хямд ч барьж болно. Барилгын үнэд нөлөөлж байгаа гол зүйл бол барилгын материалын үнэ болон чанар, барилгын санхүүжилтийн асуудал, мөн валютын ханшийн савлагаа юм. Барилгын материалын тухайд дотооддоо арматураа бараг үйлдвэрлэхгүй, дээр нь заслын материалуудын ихэнхийг гаднаас авдаг. Элс, хайрга, цемент манайд бий, зарим материалыг Монголдоо үйлдвэрлэж байгаа. Гэхдээ ихэнх барилгын материалаа гаднаас импортолсон хэвээр. Энэ бүхэн тэр чигээрээ валют учраас ханшийн хэлбэлзэл барилгыг босгох өртөгт нөлөөлж байгаа гол хүчин зүйл юм. Дээр нь тээвэр ложистикийн асуудал тулгардаг. Жилийн гурваас аравдугаар сар хүртэлх ажлын үед уул уурхай гэх мэт бусад салбарын үйл ажиллагаатай давхацчихдаг. Энэ нь барилгыг цаг тухайд нь хүлээлгэн өгөхөд хүндрэл болдог талтай. Хугацаа уртсах тусам дагаад бусад зардал өсдөг. Эдгээрээс гадна ажиллах хүчин хүрэлцдэггүйгээс болоод барилгын ажил эхлүүллээ гэхэд түүнийг бүтээлцэх мэргэжилтэй боловсон хүчний тоо цөөн, бригадын системээр ажиллаж байгаа нь энэ салбарыг тогтвортой байлгахад хүндрэл учруулж байдаг. Мэдээж тухайн төслийн зэрэглэл, онцлогоос хамаараад газар болон барилгын материал, тоноглол гээд гаргаж буй өртөг зардал нь өөр өөр.
-Тэгвэл олон улсын жишигт нийцсэн төсөл хэрэгжүүлэхэд манай инженерүүд, техникчдийн мэргэжлийн ур чадвар, мэдлэг ямар байдаг вэ? Юунд нь анхаарах хэрэгтэй вэ?
      -Манай монголчуудын нэг чанар бий, ажлыг нэг хийвэл маш сайн гүйцэтгэдэг. Сурсан дадсан юмаа хийхдээ хэнээс ч дутахгүй. Манай хэрэгжүүлсэн төслүүд, барилгуудыг монголчууд маань л барьж байгуулсан. “NCD Group”  үндэсний 100 хувийн хөрөнгө оруулалттай компани, дандаа монгол ажилтнуудынхаа хүч хөдөлмөрөөр бүхий л төслүүдээ хэрэгжүүлж байна. Бид барьж, байгуулж, бүтээж чадна. Мэдээж мэргэжлийн сургалт, үйлдвэрлэлийн коллеж, технологийн сургуулиуд боломжийн хэрээр шинэчлэлт хийж л байгаа. Аль ч сургууль, коллежийн төгсөгчид ажлын байран дээр гарахад дадлага зайлшгүй хэрэгтэй. Анхнаас нь зөв хэвшүүлээд сургаад авчихвал удаан хугацаанд ажиллуулах бүрэн боломжтой. Боловсон хүчний тогтвор суурьшлаас гадна компани нь өөрөө зөв бүтэц, зөв засаглалтай байгаад хүмүүсээ удирдан зохион байгуулж чаддаг бол хүн ажилгүй байна гэсэн асуудал тулгарахгүй.
      Харин уул уурхайн салбар сэргээд ирэхээр өндөр цалин амлаад ихэнх инженер, техникийн ажилтнуудыг татаад авчихдаг нь бас нэг бэрхшээл юм. Уул уурхай өөрөө бас тодорхой циклтэй, түүхий эдийн эрэлтээсээ хамаараад уналттай, өсөлттэй байдаг. Энэ нь ажиллах хүчний тогтвортой байдалд сөргөөр нөлөөлж байгаад тодорхой бодлого зохицуулалтаар хандах хэрэгтэй байх шиг.
-Барилгын ажил дөрвөн улиралдаа жигд явагддаг болчихоод байхад ажиллах хүчний байдал тогтворгүй хэвээр байсаар...
      -Иргэд Солонгос руу гурван сараар ажилладаг болчихсон нь бас их нөлөөлж байна. Гурван сараар явчихаад ирье гээд л хилийн дээс алхана, тэднээс эргэж ирдэг нь ч бий, үлдчихдэг нь ч байна. Харин ажиллах хугацаандаа тэндхийн ноу-хау, технологи, арга барилыг сурч ирээд хийж хэрэгжүүлж чадаж байгаа мундаг залуус ч цөөнгүй. Тэгэхээр аливаа зүйл сайн, муу талтай байдгийн нэг жишээ энэ юм. Улсын хэмжээнд 100 гаруй мянган хүн барилгын салбарт ажиллаж байна гэсэн албан бус тоо байдаг. Тэдний гэр бүлийг нь оролцуулбал 300-400 мянган хүний асуудал яригдана. Тэгэхээр нийт хүн амын 10 орчим хувийг эзэлж буй энэ 100 мянган өрхийн нийгмийн асуудалд төр засаг зайлшгүй анхаарах шаардлагатай юм.
Монголын барилгын компаниудыг нэгтгэсэн “Монголын барилгын үндэсний ассоциаци” ТББ дээр салбараа цаашид хэрхэн сайжруулах талаар хэлэлцэж л байгаа. Харин оны зааг дээр Барилга, хот байгуулалтын Сайдын тушаалаар Барилгын үйл ажиллагааны тусгай зөвшөөрөл олгох ажлыг энэ холбоо гэрээгээр гүйцэтгэж эхэлсэн. Ер нь салбарын мэргэжлийн холбоод цаашдаа бусад хөгжилтэй орнуудын жишгээр эрх олгох ажлыг хариуцвал асуудал цэгцэрч, шударга явагддаг болохын зэрэгцээ барилгын салбарт ажиллаж байгаа гүйцэтгэгч компаниуд болон бусад талуудын оролцоо жигд болж, сургалтын чанарт ч ахиц гарна гэж боддог. Тэгэхээр ямар нэг лицензийг худалдаж аваад аргалдаг үе байхгүй болж, энэ мэт шат дараалсан асуудлууд шийдэгдээд явбал салбарынхны шүүмжлээд байдаг эмх замбараагүй зүйлс аяндаа эмх цэгцэндээ орох болов уу.
      Мэдээж үүнд салбарын яамдын бодлого тусгалаа олох ёстой. Төр засаг дэд бүтцийн асуудлыг зөв зүйтэй шийдээд өгчихвөл барилгын компаниуд цааш салбараа аваад явчихна шүү дээ. Бодлогыг нь зөв гаргачихвал компаниуд өөрсдөө хийж бүтээгээд, хөгжүүлчихнэ. Сүүлийн арав гаруй жилд л гэхэд барилгын салбарт маань инноваци, хурд, чанар гээд сайжирсан зүйл олон бий.



-Нөгөө талаар төрийн байгууллагуудын оролцоогүй авилга хээл хахуулийн сүлжээ хувийн хэвшлийнхэн дунд нэлээд тархсан, “авилгажсан салбар” гэдэг шүүмжлэл их яригдаж байна. Энэ тал дээр та ямар бодолтой байна?
      -Тийм ээ, энэ асуудал их яригддаг. Миний бодлоор ажил гүйцэтгүүлж байгаа байгууллагууд нээлттэй байдлаар ажлыг үнэхээр чаддаг газарт нь өгөөд байвал энэ асуудал эмх цэгцэндээ орчихно. Нэгэнт хүнээс гар цайлгах юм авчихвал дараа нь асуудал үүсэхэд яаж шаардлага тавьж чадах вэ? Тэгэхээр чанаргүй ажил, гүйцэтгэл үүнээс үүдэж байгаа юм. Тиймээс аль болох нээлттэй, шударга өрсөлдөөний зарчмыг баримтлаад явбал энэ асуудал цэгцэрнэ. Компаниуд ч гүйцэтгэж байгаа ажлынхаа чиглэлээр төрөлжиж, мэргэшиж, мэргэжлийн холбооддоо хийсэн ажлаа тайлагнаж, бүртгүүлдэг байх хэрэгтэй. Холбоод нь компаниудаа эрэмбэлж, тал бүрээс нь дүгнэдэг үнэлгээтэй, тэрхүү эрэмбэлэгдсэн жагсаалт нь барилгын салбартаа нээлттэй байвал энэ нь салбарын хөгжилд ч гэсэн чухал нөлөөтэй байх боломжтой.
-Компаниудыг эрэмбэлж ангилах тухайд дэлгэрүүлж ярьж өгөхгүй юу?
      -Манай барилгын салбарт хорь гаруй холбоод байгаа, тэдгээр холбоо болгон өөрсдийн чиглэл тус бүрээр үнэлгээ “Rank”-аа өөрсдөө хийх ёстой. Гэхдээ “ар, өврийн хаалга” хэрэглэхгүйгээр гүйцэтгэсэн ажил, боловсон хүчний нөөцийн чадавх, техник тоног төхөөрөмжийн чадамжийг нь үнэлж гаргах учиртай. Энэ үйл ажиллагаа хэвшчихвэл компаниуд ч тайлангаа тогтмол гаргадаг болж, хөгжинө, тогтворжино. Дээр нь компани өөрөө зөв засаглалтай байх нь чухал. Компани гэдэг өөрөө тодорхой бүтэцтэй, өөрийн гэсэн онцлогтой системтэй машин юм. Энэ амьд организмтай машин өөрөө зөв засаглалыг тогтоож чадвал салбарын энэ яригдаад байдаг зүйлс цэвэрлэгдэж, цэгцэрнэ гэж боддог доо.
-Манай барилга, орон сууцны зах зээлийн талаарх таны бодлыг сонсъё. Энэ зах зээлийн онцлог, бас бэрхшээлтэй тал нь юу байна?
      -Орон сууцны барилгын салбар маань харьцангуй өрсөлдөөн ихтэй, хэрэглэгчид нь өөрсдөө шаардлага тавьдаг хариуцлагатай зах зээл болон төлөвшиж эхэлжээ. Зах зээл хөгжих үндсэн шаардлага нь энэ. Өрсөлдөөн байгаа газарт ямар нэгэн ялгарал бий болж, сайн хийж чаддаг чиглэл тус бүрээрээ дагнаад хөгжих боломж нь бүрдэнэ. Шударга өрсөлдөөн салбарын зах зээлийг маань эрүүлжүүлж, хөгжүүлж, чанаржуулна.
      Барилга өөрөө их ирээдүйтэй салбар. Улаанбаатар хотын нийт хүн амын 40 хувь нь орон сууцанд амьдарч байгаа гэхээр үлдсэн 60 хувийг байр, сууцаар хангах их ажил биднийг хүлээж байна. Нөгөө талаар гэр хорооллыг орон сууцжуулах нь утаанаас салах хамгийн оновчтой арга болохоос биш шахмал түлш, яндан шүүгчээр бид утаанаас салахгүй. Засгийн газрын зүгээс дэд бүтцэд хөрөнгө оруулалт хийж, газрыг зөв хуваарилж өгөх хэрэгтэй. Мөн амины орон сууцнуудыг шат дараалалтайгаар дулаанд холбох нь үр ашгаа өгөх байх.  Одоогоос арван жилийн дараа гэхэд Улаанбаатар маань улам хөгжиж, илүү сайхан хот болно гэдэгт итгэдэг шүү.
-Орон сууцны томоохон төслүүдийг амжилттай хэрэгжүүлсэн энэ компанийн дараагийн том төслийн тухайд?
      -Одоо бидний ажиллаж байгаа төслүүд гэхээр “Ривер Гарден 2” хотхон маань 70 хувийн гүйцэтгэлтэй үргэлжилж байна. Мөн хоёр өндөр ихэр цамхаг бүхий доороо худалдаа үйлчилгээний төвтэй “Ривер Плаза” цамхгийг барьж эхэлсэн. Яармагийн дэнжид дундаж орлоготой болон залуу гэр бүлүүдэд зориулсан “Гарден сити” хотхоны бүтээн байгуулалт ид явагдаж байна. Энэ бол 5, 16, 20 давхар барилгууд хосолсон, хотын өнгө үзэмжид шинэ өнгө төрх нэмсэн, худалдаа үйлчилгээний цогцолбортой нэгэн бичил хороолол болох юм. Үүнээс гадна Арцатын амны бэлд байрлах амины орон сууцны “Casa Da Vinci” хотхоны ажил маань эхэлсэн. Айлын эрчим хүчний өдрийн хэрэглээг нарны зайн хавтангаар шийдэх шийдлийг тусгаснаараа энэ төсөл их онцлогтой. Цаашлаад гэрийн ухаалаг системтэй, айл бүрт эдлэн газар оногдох боломжтой, ногоон барилгын элементийг агуулсан хотхон болгохоор зорьж байна. Өөрөөр хэлбэл, цахилгааны хэмнэлттэй, дулааны алдагдал багатай, нарны эрчим хүчийг ашигласан хотхон болгоно гэсэн төсөөллөө бид энэ төсөлд дээрээ хэрэгжүүлэх юм. Ногоон барилгын олон улсын сертификатыг Монголдоо анх удаа энэ хотхон дээрээ авах зорилго бас бий. Эхний ээлжийн барилгууд ирэх оны есдүгээр сард ашиглалтад орох бол 2020 оны хоёрдугаар улиралд бүрэн хэмжээгээр ашиглалтад орох юм.
-Ер нь таны хувьд барилгын салбартай анх хэрхэн яаж холбогдох болов оо?
      -Би уг нь эдийн засагч, эрх зүйч мэргэжил эзэмшсэн боловч 2008 оноос компаниа орон сууцны барилгын салбарт хөл тавихад маркетинг, борлуулалтаа хариуцан 2016 оны хагас хүртэл ажилласан юм. Түүний дараа гүйцэтгэх захирлын ажлыг хүлээж аваад маркетинг, борлуулалтаа хамтад нь хариуцаад ажиллаж байна.
-Шахуу ажлууд, цаг наргүй завгүй өдрүүд олон байдаг юм шиг санагдсан. Энэ их ажлыг хэрхэн төлөвлөж, зохицуулдаг вэ?
      -Манайхан компани даяараа цагийн менежментийн системийг ашигладаг. Хурлууд маань тогтсон цагтаа болдгоос гадна бусад уулзалт, ажлуудаа “G suite”, “Google calendar” ашиглан хуваарилдаг. Эндээс төлөвлөсөн болон сул чөлөөтэй байгаа цагуудаа харахад их хялбар, дөхөм байдаг.
Ер нь компани байгуулагдсан цагаасаа хойш байнгын шинэчлэл өөрчлөлт хийгдэж ирсэн бөгөөд сүүлийн хоёр жилд бид дотооддоо бүтцийн нэлээд өөрчлөлтүүдийг хийж, одоо ажиллаж байгаа арга барилаа хэрхэн улам сайжруулах вэ гэдэгт анхаарал хандуулж байна. Өнгөрсөн жилээс гурван том төслийг хэрэгжүүлж эхэллээ. ISO-ийн стандарт нэвтрүүлэх ажил маань төслийн шатандаа орж, мөн PMI Институттэй хамтран төслийн менежментийг нэвтрүүлэхээр зөвлөх үйлчилгээ авч, одоо ажил хэрэг болоод хэрэгжиж байна. Үүнээс гадна цаасгүй технологи руу шилжих ERP системийн нэвтрүүлэлтийн ажил явагдаад эхэлчихсэн. Энэ төслүүд компанийн үйл ажиллагаанд нэлээд өөрчлөлт авчирна гэж бодож байна. Төсөлд суурилсан компанийн бүтцийг бүрдүүлэхээр зорьж байгаа маань компанийн хөгжлийн дараагийн үе шат руу шилжиж байгаа хэлбэр бөгөөд ингэснээр олон улсын стандарт шаардлагуудад илүүтэй нийцсэн, өргөн цар хүрээтэй үйл ажиллагаа руу шилжиж байна.
 -Таны баримталдаг бизнесийн зарчмаас сонирхъё.
      -Бид алсын хараагаа “Дэлхийд үнэлэгдэх урт хугацааны үнэ цэнийг эрхэмлэнэ” гэж тодорхойлсон. Хийж хэрэгжүүлсэн бүтээн байгуулалтууд маань дэлхийд үнэлэгдэх, мөн урт хугацаанд үнэ цэнэтэй байж, тэр үнэ цэнээ хадгална гэсэн алсын харааг эрхэмлэж байна. Хийж байгаа ажил минь урт хугацааны, чанартай байж, худалдан авсан хүндээ үнэ цэнээ өгөх тийм эрхэм байгаасай гэж боддог.
      Тийм ч учраас захиалагч нараа байр худалдан авснаас нь хойших бүхий л хугацаанд орон сууцны хотхонд байх ёстой үйлчилгээ хүртээмжийг нэг түвшинд нь хүргэж, хадгалж авч явдаг байхыг зорьж ажиллаж байна. Өөрөөр хэлбэл, хэрэглэгчээ урт хугацаанд өөрсдөө халамжилж, анхаарал тавина гэсэн үг юм. Бидний зүгээс цаг хугацаа их шаардсан ажил боловч хотхоныхоо үнэ цэнийг хадгалж, амьдарч буй оршин суугчид минь хотхоноороо бахархдаг байх нь чухал болохоор ашиглалтын хугацаанд бүхий л үнэ цэнийг нь хадгалж авч үлдэх зорилготой юм.
      Хэн ч төгс зүйл бүтээдэггүйтэй адил бид ч алдаан дээрээсээ суралцаж, цааш хэрхэн засч сайжруулах вэ гэдэгтээ анхаарч ажилладаг. Гаргасан алдаагаа давтаад байх нэг хэрэг, түүнийгээ залруулж чаддаг байх нь бас өөр хэрэг. Алдаа гаргасан ч залруулж хөгжиж чаддаг байх нь чухал. 
-Ярилцлага өгсөн явдалд баярлалаа.
      -Энэ дашрамд 100 дахь дугаарынхаа зочноор урьж, надтай ярилцсан танд баярлалаа. Барилгын салбарын мэдээ мэдээллийг түгээх та бүхний ажил үйлст амжилт хүсье.