Барилгын салбартаа хийж бүтээсэн ажил үйлсээрээ нийгэмдээ нөлөөлж, мэргэжил нэгтнүүдээ манлайлж буй эрхэм хүмүүсийг урьж оролцуулдаг “Амжилтын эзэд” дуэль ярилцлагын энэ удаагийн дугаарт Монголын барилгын салбарын анхдагч компаниудын нэг “Улаанбаатар барилга” ХХК - ий ТУЗ - ийн дарга, Монгол Улсын болон Буриад Улсын гавьяат барилгачин Б.Жүгдэр, “UA Пропертиз” ХХК -ий захирал А.Урангоо нар оролцлоо. Энэхүү ярилцлага нь сэтгүүлчээс үл хамааран зочид өөрсдийн сонирхсон асуултаа тавьдгаараа онцлог бөгөөд залуу үеийн санал, ахмад үеийн туршлага, тэдэнд тулгарч буй нийтлэг асуудлын талаар ярилцаж, нийт барилгын салбарынхандаа сэтгүүлээрээ дамжуулан хүргэхэд гол зорилго оршдог билээ.
А.Урангоо: Би хамгийн түрүүнд таны насыг асуумаар санагдлаа?
Б.Жүгдэр: Би 70 хүрэх гэж байна. 1950 оны бар жилтэй хүн дээ.
А.Урангоо: Таныг хараад барилгын салбар хүнийг залуужуулдаг юм болов уу гэх бодол төрлөө. Хүнд салбарт насаараа ажилласан гэхэд үнэхээр ануухан, сайхан харагдаж байна. Би бас бар жилтэй.
Б.Жүгдэр: Бар жилтнүүдийн хувьд тав дахь өдөр харш гэдэг. Гэтэл яг тэр өдөр миний санаж явсан ажил үйлс их бүтэмжтэй байдаг. Сонин шүү. Миний нэрний утга бас их сонин Жүгдэр гэдэг нь зүгдор гэсэн төвд үг юм. Энэ нь бурхан багшийн толгой дээрх хөхлийг хэлдэг гэнэ лээ. Утгачилбал нарны үс гэсэн утгатай. Нэг удаа Ленинградын Буддын сүмийн хамба лам намайг бурхны дээр суудалтай хүн байна гэж билээ. Бурхны дээр гарч сууна гэж юу байх билээ. Гэхдээ тэр үед их сайхан санагдсан.
А.Урангоо: Амьдралынхаа 50 жилийг барилгын салбарт зориулсан таньтай Улаанбаатарын томоохон бүтээн байгуулалтуудын ихэнх нь холбоотой санагдаж байна?
Б.Жүгдэр: Социализмын үед манай компани “Хотын барилга трест” гэж том байгууллага байлаа. Хотын бүтээн байгуулалтын ажлыг голчилж хийдэг. 1937 оноос хойш том, жижиг нийлсэн 1600 гаруй барилга барьсан гэсэн тоо байдаг. Томоохноос нь дурдвал, 1971 онд “Улсын цирк”, “Клиникийн 1 дүгээр эмнэлэг”, Зайсан толгой дахь “Зөвлөлтийн дайчдын хөшөө”, 1981 онд “Говь комбинат”, 1990-ээд онд “Чингис хаан” зочид буудал, 2012 онд Нарны гүүр гэх мэт олон томоохон бүтээн байгуулалтыг дурдаж болно. Би эдгээр барилгыг барих ажилд өөрийн байгууллагын барилгачидтайгаа хамт оролцож байсандаа бахархаж явдаг. Одоо манай компани 2020 онд зохион байгуулагдах Азийн хүүхдийн их наадмын обьект “Мөсөн өргөө” барилгын гүйцэтгэгчээр ажиллаж байна.
БАРИЛГЫН САЛБАРЫН ТЕХНОЛОГИ НЬ ДЭЛХИЙН ТҮВШИНД ХҮРСЭН. ГЭВЧ…
Б.Жүгдэр: Улстөрийн боловсролтой хүн яагаад барилгын салбартай холбогдох болов?
А.Урангоо: Америкаас сургуулиа төгсч ирээд Монгол хүнийг гадаадын компанид, дараа нь гадаадаас Монголд хэрэгтэй байгаа мэргэжилтнүүдийг ажилд зуучилдаг байсан. Эдгээр гадны хүмүүсийг байрлуулах орон сууц хэрэгтэй болсноор байр хайх шаардлагатай болсон. Гэтэл Улаанбаатар хотын энэ олон барилгын хаанаас, ямар байр авах талд нэгдсэн мэдээллийн сан дутмаг, сонголт хийх, шийдвэр гаргахад тун хэцүү байлаа. Энэ үеэс л зах зээл дээр үл хөдлөх хөрөнгийг зөв байршуулах хэрэгтэй юм гэдгийг олж харсан учраас бизнесийн нүдээр харж, энэ салбарыг Монголдоо хөгжүүлэх ёстой юм байна гэж бодсон. Одоо би жилд дангаараа 26 тэрбум төгрөгийн давсан гүйлгээ хийж, компаниараа 60 орчим тэрбум төгрөгийн эргэлтэн дээр ажилладаг.
А.Урангоо: 1970-аад оны үед борлуулалтын салбарыг хэрхэн харж байв? Олон жилийн өмнөх тэр үеэс энэ салбарыг олж хармаар санагдлаа.
Б.Жүгдэр: Социалист нийгмийн үед бүх зүйл төрийн өмчит байсан учраас “Төрийн өмч” л гэсэн нүдээр харна. 1990 оноос хойш ардчилал гарч, иргэд хувийн өмчтэй болсноор үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалт, зуучлал чухал гэж яригдаж байв. Тэр үед Монголын үйлдвэр, худалдааны яамны сайд асан Баярбаатар гуай үл хөдлөх хөрөнгийг худалдах, худалдан авах тухай ярьж, үйл ажиллагааг эхлүүлж байх үеэс борлуулалтын анхны мэдээллийг авч байлаа. Харин одоо барилгын салбарын хөгжлийг дагаад борлуулалтын салбар ч эрчтэй хөгжиж байна. Би барилгын салбарын дэвшил, өөрчлөлт, шинэчлэлтийн тал дээр шинэлэг санаатай хүн гэж өөрийгөө боддог. Тиймээс шинэ, дэвшилтэт өөрчлөлтүүдийг үргэлж дэмждэг.
А.Урангоо: 1990 оныг барилгын салбарын уналтын үе гэж ярьдаг. Энэ уналтын үеийг хэрхэн даван туулав. Цаашид дахин уналт бий болох эрсдэл байна уу?
Б.Жүгдэр: 1991-1996 оны хооронд барилгын салбар нь нэлэнхүйдээ хүндэрсэн уналтын жилүүд байсан гэж би боддог. Манай байгууллага 1500 орчим хүнтэй, хүнээ тэжээх бодлого барьж байлаа. ОХУ-ын Буриадын БНУ-д 1992 оноос бараг арваад жил өвөл, хаврын улиралд 200 орчим хүн жил болгон гаргаж, мэргэжлийн ажил хийлгэн, амьдрал ахуйг нь дэмждэг байв. Одоо барилгын гүйцэтгэгч байгууллагуудын хувьд мэргэжилтэй ажиллах хүчний хомсдолд орсон, хөдөлмөрийн үнэлэмж нь доогуур, тусгай зөвшөөрөл бүхий нийт ААН-д нь харьцуулахад нэг байгууллагад 10 ажилтан ч ногдохгүй байдалтай байна. 25-30 насны залуучууд АНУ, Солонгос, Япон улс руу амьдрал ахуйгаа дээшлүүлэхээр явж байгаа. Залуучуудын гадаадад ажиллаад авч байгаа цалинг Монголд өгч чадахгүй учраас л мэргэжилтэй болон залуу хүмүүсээ эх орондоо ажиллуулж чадахгүй байна. Энэ нь манай салбарт дахин уналт дуудахыг үгүйсгэхгүй. Шинэ техник, технологи хүчтэй нэвтэрч дэлхийн жишигт хүрэхүйц үйлдвэрлэл явуулах нөхцөл бүрэлдэж байгаа энэ үед өндөр ур чадвартай үнэлэмж сайтай ажиллах хүчээ бэлдэх, барилгын үйлдвэрлэлийн удирдлага зохион байгуулалтыг шинэ шатанд гаргах, мэргэжлийн чиглэлийн байгууллагуудын туршлага, ур чадварыг нь үндэслэн зэрэглэх, тоог нь цөөрүүлэх, мэргэшүүлэх, хариуцлагыг нь дээшлүүлэх хэрэгтэй гэж харж байна.
Уг нь манай салбарын технологи нь дэлхийн түвшинд хүрсэн ч хүний бүтээл хөдөлмөрийг үнэлэх норм норматив, үнэлгээний систем нь өнгөрсөн нийгмийн үеийнхээрээ байсаар байна.
БАРИЛГЫН АЖЛЫН ГҮЙЦЭТГЭЛ НЬ МЭРГЭЖЛИЙН ХУВЬД БИДЭНД НАСАН ТУРШИД МААНЬ ХАРИУЦЛАГА ХҮЛЭЭЛГЭДЭГ
Б.Жүгдэр: Барилгачин бид барилгын хийц, бүтээцийг нь хардаг. Харин борлуулагчийн нүдээр хэрхэн харагддаг бол?
А.Урангоо: Хамгийн түрүүнд хөрөнгө оруулалтыг нь, дараа нь хэн амьдрах вэ гэдгийг хардаг. Таны мэддэг нарийн хийцлэл, мэргэжлийн зүйлээс үнэндээ хол. Гэхдээ миний хувьд тухайн барилгын нарийн зүйлийг нь мэдэж, үнэ цэнийг мэдэрч зарах ёстой гэж боддог. Бид нэг хүний насаараа хөдөлмөрлөж цуглуулсан хөрөнгөтэй, маш их мөнгөн дүнгийн эргэлтэд ажилладаг. Цаашлаад тухайн хүний насаараа амьдрах, үр хүүхэддээ өвлүүлэх үнэт хөрөнгийг авахад нь тусалдаг учраас хариуцлагатай, чин сэтгэлээсээ ажиллахыг хичээдэг дээ.
А.Урангоо: Мэргэжил болгон өөр, өөрийн бахархах зүйлтэй. Ач нартаа барьсан барилгаа харуулах нь бахархалтай, сайхан мэдрэмж байдаг байх даа?
Б.Жүгдэр: Барилгаа хүлээлгэж өгсний дараа хоёр төрлийн мэдрэмж төрнө. Барьсан барилгад минь хүмүүс амьдарч, ялангуяа сургууль, цэцэрлэгт хүүхдийн цалгисан инээд, хөөр бий болоход тухайн барилга амь орох мэт их сайхан санагддаг. Түүнийгээ үр хүүхдүүд, ах дүүсдээ бахархалтайгаар харуулах сайхан мэдрэмж. Мөн барьсан барилга маань хэрэглэгчийн таашаалд нийцсэн, чанартай үл хөдлөх хөрөнгө байх ёстой. Энэ нь тухайн барилга, бүтээн байгуулалтыг хариуцаж ажилласан хүнд насан туршид нь хариуцлага хүлээлгэдэг. Үүнийг барилгын салбарт бичигдээгүй хууль гэх юм уу даа.
Б.Жүгдэр: Барилгын ажлыг гүйцэтгэгчид үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалтаас жаахан хол. Тиймээс таны үл хөдлөх хөрөнгийн борлуулалт хийх маркетингийн онцлогийн талаар сонирхмоор байна?
А.Урангоо: Маркетинг буюу маркет нь зах зээл тэр дундаа борлуулж буй бүтээгдэхүүн үйлчилгээгээ зах зээл дээр зөв байршуулахыг л хэлдэг. Үл хөдлөх хөрөнгийн маркетингийн онцлог нь бүтээгдэхүүн, үйлчилгээ хоёрыг зэрэг гаргахад оршдог. Мөн борлуулж буй бүтээгдэхүүнээ зөв сонгох, үнийн тохиролцоо хийх чадвар, зах зээл дээр зөв байршуулах гэсэн гурван зүйл дээр анхаарч борлуулалт хийх хэрэгтэй гэж бодож байна. Тэрнээс хаа сайгүй үнэгүй зар түгээхийг борлуулалт гэж болохгүй. Борлуулна гээд бодоод мөрөөдөөд яриад явах амархан, яг борлуулдаг хүн байхын тулд тууштай, итгэлтэй бас хурдтай байх ёстой. Сүүлийн үед манай компани контент маркетинг ажлууд хийгээд өөрийн IGTV, Youtube, Facebook Watch сувгуудыг нээн хөгжүүлж байна. Нэг үл хөдлөх хөрөнгийг өдөржин зогсоод үсрээд л 100 хүнд үзүүлнэ, видео ажлын тусламжтайгаар Шангри-Ла төслийг гэхэд 320,000 хүнд үзүүлж чадсан.
Б. Жүгдэр: Үл хөдлөхийн эрэлт, нийлүүлэлт, гол зах зээл нь ямар насны хүмүүс ихэвчлэн байна вэ?
А.Урангоо: Зах зээл дээр байгаа эрэлт, нийлүүлэлт нь улирлаар, цаг хугацаагаар, эрэлт нийлүүлэлтээ дагаад янз бүр байдаг. Миний бодлоор үнэтэй хөрөнгийг залуу цагтаа зоригтой шийдвэр гаргаж авдаг юм шиг санагддаг. Харин нас ахиад ирэхээр тав тухтай, жижиг, тайван орчныг эрэлхийлдэг. Тиймээс гол зах зээл бол залуучууд гэж харж байна. Харин иргэд худалдан авалт хийхдээ барилгын чанарын талаар мэдлэгтэй байх нь чухал. Хэрвээ ямар нэгэн мэдээлэлгүй бол зуучлагч нарт хандах нь зөв. Манайхан зуучлагч компанид хандана гэхээр төлбөр мөнгө нэхэх юм шиг боддог. Бид борлуулж байгаа талаасаа багахан хэмжээний хөлс авдаг болохоос сонирхож байгаа иргэдэд ямар ч үнэ төлбөргүй мэдээлэл, зөвлөгөөг хүргэдэг. Уг төлбөр нь зах зээл дээр зөв байрлуулахад зарцуулдаг багахан хувь юм. Жишээлбэл, бид гэртээ хийж болох хоолыг ресторанд идлээ гэж бодоход үйлчилгээ авсныхаа хөлсийг нэмж төлдөг. Үүнтэй яг адилхан. Нэмүү өртөг шингээж, дата багц, нэмэлтүүдийг бий болгосноороо үнэ хөлс нэмдэг.
СТАНДАРТ, ХЭМЖИЛ ЗҮЙН ГАЗАРТ ГАДААДЫН МЭРГЭЖИЛТНҮҮДИЙГ АЖИЛЛУУЛАХ ХЭРЭГТЭЙ
А.Урангоо: Та хотын захиргаа, нийслэлийн төлөвлөлт, газар болон өмчийн харилцаан дээр ажиллаж байгаа хүмүүсийг хэр мэргэжлийн хүмүүс гэж хардаг вэ?
А.Жүгдэр: Тун цөөхөн дөө. Миний бодлоор хот төлөвлөлтийг дэлхийн жишигт хүрэхүйцээр хийж чадах мэргэжилтэнг бэлтгэх, мөн гаднаас урьж ажиллуулмаар санагддаг. Өмнө нь хотод зураг төслийн хүрээлэн гэж байсан ч татан буулгасан. Барилга, хот байгуулалтын яам хот байгуулалтын бодлогын асуудлыг хариуцдаг ч төлөвлөлтийн хувьд оролцоо багатай ажилладаг.
А.Урангоо: Би бас гадаадын мэргэжилтнүүдийг авчирмаар санагддаг. Ялангуяа стандартын асуудал дээр. Бид өөрсдөө үүнийг олон улсын түвшинд хүргэж чадахгүй бол мэддэг, чаддаг мэргэжилтэн авчрах нь зөв. Мөн хотыг, улсыг хөгжүүлэх ажилд нарийн мэргэжлийн хүмүүсийг томилоосой гэж бодож байна. Саяхан манай улс саарал жагсаалтад ороход мөнгө угаалтын тухай яригдаж, угаагдсан мөнгөнүүд ил болж, сүүлдээ хамгийн их мөнгө угаагддаг салбар бол үл хөдлөх юм гэж яригдаж эхэллээ. Уг нь энэ систем анхнаасаа байсан бол аятайхан байх байлаа. Социализмийн үед төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засагтай байсан. Ардчилсан нийгэмд ч гэсэн энэ хэрэгтэй юм шиг. Бид 30 жилийн дараа ямар түвшинд, ямар байдалтай байх вэ гэдгийг урьдчилан харж, төлөвлөж, түүний төлөө бүгдээрээ нэгддэг байвал хөгжих боломжтой. Хувь хүн ч гэсэн өөртөө зорилго тавьснаар хөгждөг шүү дээ. Ийм зорилго, стратегийн төлөвлөгөөгүй учраас намууд мөрийн хөтөлбөрөө өөр өөрсдийнхөөрөө боловсруулдаг. Уг нь тэр хэтийн зорилгынхоо дагуу намууд нь мөрийн хөтөлбөрөө боловсруулж, ард иргэд аль бодлого нь оновчтой гэдгийг сонгох цогц систем байх ёстой. Ийм систем алдагдсан учраас залуу, бидний үе алийг нь дагаж, хэнийг нь сонгохоо мэдэхээ больчихдог. Үүгээрээ юу хэлэх гэсэн бэ гэхээр бидэнд мэргэжилтнүүд хэрэгтэй байна. “Байгуулагдаагүй төрд баатар эрс хэрэгтэй. Байгуулагдсан төрд багшлах мэргэд хэрэгтэй” гэдэг шүү дээ. Үүнтэй адил бидэнд зааж, чиглүүлэх, удирдах чадвартай салбар бүрийн толгой мэргэжилтнүүд хэрэгтэй байна.
А.Жүгдэр: Танай компанийг тансаг зэрэглэлийн хаус руу чиглэж ажилладаг юм болов уу гэж би хардаг?
А.Урангоо: Уг нь хамгийн анх ипотекийн 8 хувийн зээл дээр тулгуурлан ажиллана гэж бодсон ч бид нараас илүү зээл олгож байгаа банкууд нь борлуулалт сайн хийж байсан. Ер нь барилгаа борлуулахыг хүсч байгаа тал хамгийн үнэтэй, зарагдахад хэцүү үл хөдлөхийг бидэнд даатгадаг.
А.Жүгдэр: Борлуулалтын чиглэлээр зах зээл дээр идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулдаг хэдэн компани бий вэ?
А.Урангоо: Олон бий. Миний мэдэхийн 30-аад компани идэвхтэй үйл ажиллагаатай. Гэхдээ манай компани шиг өндөр үнийн дүнтэй борлуулалт дээр ажилладаг нь тун ховор. Хэдийгээр бид нэг зах зээл дээр ажиллаж байгаа ч өөр өөрсдийн сигментэд, төвшин, төвшиндөө ажилладаг.
ШИНЭ ТЕХНОЛОГИ, ДЭВШЛИЙГ АМДАЖ АВНА УУ ГЭХЭЭС НЭХЭЖ АРААС НЬ ГҮЙЦЭЖ ЧАДАХГҮЙ
А.Урангоо: Олон жил байгууллагын удирдлагаар ажилласан хүний хувьд ажилтнаа хэрхэн тогтвор, суурьшилтай ажиллуулж байв. Хамт олныг удирдах ухаан, туршлага их чухал санагдаж байна?
Б.Жүгдэр: Миний бие 200 орчим хүнтэй барилга угсралтын конторын даргаас 1500-2000 хүнтэй трест, компанийн дарга, захирлын үүргийг 30 гаруй жил гүйцэтгэсэн. Харин барилгын гүйцэтгэгч нэг л байгууллагад ажиллалаа. 1990-ээд оны хүнд үед манай байгууллага нь барилга угсралт, барилгын төмөр бетон, бетон эдлэл, модон материалын үйлдвэрлэл, барилгын машин механизмын үйлчилгээ үзүүлдэг байсан бүтцээ хэвээр авч үлдэн одоог хүртэл үргэлжлүүлсээр байна. 1997 оноос олон хүн тэжээх чадвар сулран барилга угсралтын томоохон бүтцээ задлан бригад, контор, хүмүүс шинээр ААН байгуулах, өөр байгууллагад шилжин ажиллах болж, 2007 оны бүрэн хувьчлалаар ХХК болон цомхон бүтцээр тасралтгүй ажиллаж байгаа. Манай байгууллага одоо 100 хүрэхгүй үндсэн ажилтантай боловч 400 гаруй ахмад барилгачидтай.
Харин удирдлагын хувьд миний бие хүнтэй тулж ажиллах арга барилтай. Ажилчид, удирдлага гэсэн харилцааны ялгааг бага гаргахыг хичээдэг. Итгэл үзүүлэх, сонсох, асуудлыг газар дээр нь шийдэх дуртай. Ер нь хүнийг хандлага нь ямар хүн бэ гэдгээр ялангуяа удирдах бүрэлдэхүүнийг сонгодог. Олдмол мэргэжлийг суралцаж гүнзгийрүүлж болно. Багын хүмүүжил бол өөрчлөгддөггүй гэж үздэг.
А.Жүгдэр: Холбоо гэдэг салбар бүрт чухал гэж би боддог. “Үл хөдлөх хөрөнгө, зуучлалын холбоо”- г яагаад байгуулах болсон бэ?
А.Урангоо: Нэгдүгээрт, үл хөдлөх хөрөнгө хайж байгаа иргэдэд зориулсан нэгдсэн систем үүсгэх, хоёрдугаарт, мөнгө угаахтай тэмцсэн стандарт, дүрэм, журам, хуультай болох юм. Эзэмшсэн мэргэжил минь нийгэмтэй холбоотой учраас эдгээр асуудалд анхаарч ажиллаж байгаа. Мөн зах зээл дээр өрсөлдөгч хэдий ч, холбоон дээрээ хамтарч ажиллах нөхцлийг бий болгож байна. Гэхдээ мэргэжлийн холбоог бий болгох нь амар зүйл биш. Холбоо нь журманд захирагдах ёстой. Журам нь хуулиараа захирагддаг. Хуулиар шийдье гэхээр улс төрчидтэй лобби ярих шаардлага гарч байна.
А.Жүгдэр: Төрийн бус байгууллагуудын тухай хуулийг шинэчлэх асуудал яригдаж байгаа нь зөв зүйтэй. Монголд 40.000 орчим төрийн бус байгууллагууд байдаг гэж дуулсан. Үүнээс хэд нь нийгэмд болон гишүүддээ хэрэгтэй, тогтвортой үйл ажиллагаа явуулдаг нь мэдэгдэхгүй учраас хумих нь нэг талаасаа зөв. Гэхдээ мэргэжлийн холбоод бол зайлшгүй байх шаардлагатай. Төрийн зарим чиг үүргийг төрийн бус байгууллагууд руу шилжүүлж хийлгэж байгаа нь мэргэжлийн талаас авч үзвэл зөв алхам. Мэргэжлийн холбоодод салбарын хэмжээний томоохон мэргэжилтэн, инженерүүд нэгддэг. Иймээс энэ хүчийг зөв ашиглах хэрэгтэй. Манай салбар гэхэд л барилгын үйлдвэрлэлийг удирдах, зохион байгуулах чиглэлээр дэлхийн жишгээс нэлээд хоцорч явна. Дэлхий дахины шинэ технологи, дэвшлийг амдаж авна уу гэхээс араас нь нэхэн гүйцэж чадахгүй. Тиймээс энэ асуудал дээр ажилладаг байгууллага бол мэргэжлийн холбоод юм. Тэд эрхэлж буй нарийн мэргэжлээрээ холбооддоо нэгдэн хамтарч ажиллах хэрэгтэй. Манай улсад мэргэжлийн хүмүүсээ нэгтгэн, тэднийг сургах, үүрэг хариуцлагыг нь тодорхой болгон ажиллаж буй төрийн бус байгууллага-мэргэжлийн холбоо тухайлбал Монголын авто замчдын холбоо, Монголын хуульчдын холбоо гэх мэт сайн ажиллагаатай холбоод байна. Тиймээс бусад холбоод ч энэ жишгээр ажиллавал зүгээр санагддаг.
ХҮНИЙ ТАРХИНЫ ҮЙЛДЛИЙГ МЭДЭЖ БАЙЖ САЙН БОРЛУУЛАЛТ ХИЙДЭГ
А.Урангоо: Та хамгийн сүүлд ямар ном уншсан бэ?
Б.Жүгдэр: “Эхлэл” брэндийн залуучуудын бичсэн “The Ном” хэмээх номыг уншсан. Өөрөө өөртөө итгэ, хүн хэр их хөдөлмөрлөнө, төдий чинээ амжилтыг дагуулах болно гэдгийг ойлгуулсан ном байна билээ. Энэ нь нэг талаараа аминчхан үзэл мэт боловч нөгөө талаараа өөрийгөө дайчил, өөрийгөө бүү гол гэдгийг ухааруулсан сайн ном гэж бодсон. Иймээс залуус энэ номыг уншаарай гэж зөвлөх байна. Сүүлийн үед мэргэжлийн талын номноос салахгүй байх шинжтэй. Учир нь салбартаа олон жил ажилласан туршлага дээрээ тулгуурлан барилгын үйлдвэрлэлийн технологи, удирдлага зохион байгуулалтын чиглэлээр сургалт зохион байгуулах, нормативын бичиг баримт боловсруулах ажлыг мэргэжил нэгт нөхдийн хамт хийж эхлүүлээд байгаа.
А.Урангоо: Миний дотроо хүсч явдаг зүйлийн нэг байна. Олон жилийн туршлагатай ахмад үеийхэн маань залуу үедээ сургамж, мэдлэг, туршлага болох ном бичээсэй гэж би хүсдэг. Номыг нь уншихгүй байвал одоогийн залуусын ашигладаг, сонсдог болсон сошиал, подкаст, блогоор дамжуулан тэдэнд тохирсон системээр үнэт мэдлэгийг олгох хэрэгтэй гэж бодож явдаг.
А.Жүгдэр: Өсч яваа залуу бизнес эмэгтэйн хувьд өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлдэг вэ?
А.Урангоо: Би баримтат кино үзэх их дуртай. Үүнээс олон талын мэдлэгийг олж авдаг. Бас хүний тархины бүтцийг судалдаг. Тархи яаж ажилладаг, ямар дэс дарааллаар, ямар өгөгдөлд, ямар хариу өгдөг гэх мэт зүйлс надад их сонин санагддаг. Энэ нь нөгөө талаараа үйлчлүүлэгчтэй харилцахад маш чухал нөлөөтэй. Тухайн хүний тархины үйлдлийг мэдэж байж, сайн борлуулалт хийнэ гэж боддог. Сүүлийн үед хиймэл оюун ухаан их сонирхол татаж байгаа. Мөн борлуулалтын арга ухааныг зөв хэрэглэх, “зарах, арилжаалах” гэж бидний чихэнд “муухай” сонсогддог болчихсон эдгээр үгсийг нийгэмд зөв ойлгуулахыг зорилго болгон ном бичиж байна.
А.Урангоо: Таныг залуу үе рүү чинь аваачмаар санагдлаа. Хэрвээ та одоо цагт 30 настай байсан бол юу хийж, ямар өөрчлөлтийг авчрах байсан бэ?
Б.Жүгдэр: 30 нас бол сайхан нас. Сургуулиа төгссөн, амьдрал зохиосон ид ажил хийж байх үе. Хэрвээ би 30-тай байсан бол шинжлэх ухаан техникийн үсрэнгүй хөгжлийн энэ үетэй хөл зэрэгцэхийн тулд салбартаа үйлдвэрлэлийн удирдлага зохион байгуулалтыг сайжруулах, үнэ бүрдэлтийн норм нормативын иж бүрэн шинэчлэлт хийх, мэргэжлийн инженер, ажилтнуудын хөдөлмөрийн үнэлэмжийг дээшлүүлж, дотооддоо төдийгүй монгол хүний оюуны болон биеийн өндөр чадварыг гадаад оронд ажиллаж гайхуулах юмсан гэж бодож байна. Тиймээс өнөөгийн 30 гарч яваа шижигнэсэн залуус маань үүнийг хийж чадна гэдэгт итгэлтэй байгаа.
Б.Жүгдэр: Удахгүй хийсэн бүхнээ дүгнэж, цаашид хийх ажлаа төлөвлөх шинэ он гарах гэж байна. Таны хувьд 2019 оны ололт, ирэх оны төлөвлөгөөг нь асуух нь зөв байх?
А.Урангоо: Өмнөх жилүүдийг бодвол энэ жил харьцангүй олон ажлыг шинээр эхлүүллээ. Компани маань байгуулагдаад 6 жил болсон байна. Харьцангүй шинэ салбар, шинэлэг зүйлст хөрөнгө оруулах хэмжээний болжээ. Интерьерийн салбар луу орлоо 30 гаран төслийн ард гарсан байна. Контент маркетинг хөгжүүлж эхэллээ. Миний хувьд энэ их шинэ зүйл л дээ. Бодоод байсан их хурдан өнгөрсөн байна. Ирэх жил санхүүгийн маш том борлуулалтын төлөвлөгөө гарсан байгаа. Видео контентууд маань үүнийг дэмжих ёстой юм.
А.Урангоо: Ярилцлагаа таны бага насны шинэ жилийн гэгээн дурсамжаар төгсгөвөл сайхан санагдлаа?
А.Жүгдэр: Шинэ он гарна гэдэг бол улиран одож буй жилийн ажлаа дүгнэж, ирэх ондоо юу хийхээ төлөвлөж мөрөөдөж байдаг, нас нэмж буян арвижих сайхан үйл явц. 60 жилийн өмнөх баруун хязгаарын багахан сумын бага сургуулийн сурагч шинэ жилийг хэрхэн тэмдэглэдэг байсныг төсөөлье. Сумын улаан буланд сүлд мод засаад, чимэглэл нь өнгийн усан будгаар будсан, цаасан гинж, ур хийц тааруу орос чимэглэлийн тоглоом, хөвөн чимэглэл байв. Цагаан дээлтэй өвлийн өвгөн, гармон хөгжим барьсан багш, ойн олон амьтад, таван хошуу малын баг өмссөн хүүхдүүд, шүлэг уншиж, дуу дуулж гар гараасаа барилцан бүжиг наадам хийдэг байв. Өвлийн өвгөн аав, үлгэр жишээч сайн сурлагатай хүүхдүүдэд чихэр, харандаа, дэвтэр, үлгэрийн ном бэлэглэнэ. Ханын цаасан сонин дээр анги бүлгээр амжилт бүтээлээ бичдэг сайхан дурсамжтай тэмдэглэдэг байв. Гэрлэн чимэглэл, тоглоом, саа гэж тэр үед байгаагүй. Гэхдээ л бид тэсэн ядан хүлээдэг сайхан баяр байлаа.
А.Урангоо: Барилгын салбарын сор болсон ийм эрхэм хүнтэй хэсэг хугацаанд ч болов ярилцаж суух үнэхээр сайхан байлаа. Залуу үе бидэндээ үнэтэй сургамж, туршлага, мэдлэгээ харамгүй хуваалцаж, оюуны их баялгийг түгээж байгаасай гэж хүсч байна.
Б.Жүгдэр: Баярлалаа, гадаадад өндөр боловсрол эзэмшиж, түүнийгээ Монголынхоо хөгжил цэцэглэлтэд зориулж байгаа, нийгмийн идэвхтэй, цог золтой, урьдаа тавьсан зорилготой, залуу хүн гэж ийм л байдаг даа гэж бодогдмоор эрч хүчтэй залуу үеийн төлөөлөл байна гэж би харлаа. А.Урангоодоо цаашдын ажил, хөдөлмөрт нь өндөр амжилт хүсье.