Зурвас бичих
Messenger
Залгах
- Zolo
Эрчим хүчний “шимэгч хорхойн” талаар Та мэдэх үү...
Эрчим хүч нь үнэгүй зүйл биш. Та хэрэглэсэн цахилгаан, дулааны эрчим хүчиндээ сар бүр төлбөр төлдөг. Хэрэв эрчим хүчээ зөв, хэмнэлттэй хэрэглэхгүй бол мөнгөө алдаж, хүрээлэн буй орчноо ч бохирдуулдаг. Гэхдээ эрчим хүчээ хэмнэж, ухаалаг, зөв хэрэглээг нэвтрүүлснээр цахилгаан эрчим хүчинд төлөх мөнгөө ч хэмнэх боломжтой. Тиймээс хэрэглэгч та эрчим хүчний хэрэглээгээ хянаж, өрхийн зардлаа бууруулж, уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг хувь нэмрээ оруулахын тулд аль болох эрчим хүч бага зарцуулдаг цахилгаан хэрэгслүүдийг ашиглаж дараахь алхмуудыг хийхийг зөвлөж байна.
Гар утсаа цэнэглэчихээд дараа нь цэнэглэгчээ залгаатай хэвээр үлдээдэг үү?
Хэрэв залгаатай хэвээр нь үлдээдэг бол цагт 0.065 төгрөг дэмий зарцуулсан байна. Энэ нь бага тоо мэт харагдаж байгаа боловч өдөржин залгаатай үлдээвэл 1.56 төгрөг, сард 46.8, жилд 561.6 төгрөг хий үрэгдүүлдэг. Нэг айл өрхийн хувьд тооцоолбол анхаарахаар тоо биш байж болох ч нэг орон сууцны 95 айлаар тооцвол жилд танай байр 53.352 төгрөгийн эрчим хүчийг үр ашиггүй зарцуулдаг гэсэн үг. Харин энэ тоог нийслэлийн хэмжээнд үзвэл Улаанбаатар хотод ойролцоогоор 380.000 өрх байдаг бөгөөд айл бүр гар утасны 1 цэнэглэгч сул залгаатай орхивол жилд 213.408.000 төгрөгийн эрчим хүчийг дэмий алддаг гэсэн үг. Энэ нь зөвхөн 1 цэнэглэгч гэдгийг анхаараарай. Хэрэв нэг айл өрх 2-3 цэнэглэгч гээд тооцвол үүнээс ч илүү их мөнгийг үр ашиггүй зарцуулж байна гэсэн үг.
Ажил дээрээ цайны цагаараа гарахдаа компьютерээ асаалттай хэвээр үлдээдэг үү?
Суурийн компьютерийг 1 цаг ашиглахад 220 Вт цахилгаан эрчим хүч зарцуулдаг. Цайны нэг цагийн хугацаанд дунджаар 25 төгрөг, сард 740 төгрөг, жилд 8900 төгрөгийн зардал бий болдог. Өнөөдөр Улаанбаатар хотод идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа нийт 72.000 аж ахуйн нэгж, байгууллага байдаг. Байгууллага бүр дор хаяж 10 компьютертэй гэж тооцвол улсын хэмжээнд жилд 6.408.000.000 төгрөгийг үрашиггүй зарцуулдаг гэсэн үг. Иймээс та Settings-Control panel-Power options-Turn off the display-3 minuts тохиргоог хийснээр шаардлагагүй үед дэлгэцийг бүрэн унтрааж, компьютерийн эрчим хүч зарцуулалтыг 40хүртэл хувь бууруулах боломжтой. Мөн компьютер, принтер, хувилагч машин зэрэг цахилгаан хэрэгсэл тэжээлийн залгуурт залгаатай байх үед ажиллагаанд байх үеийн хэрэглээний 50 хувьтай тэнцэх хэмжээний эрчим хүч хэрэглэдэг. Иймээс үүнээс сэргийлэхийн тулд өөр дээрээ унтраалгатай олон залгуур ашиглах, ашиглаагүй цахилгаан хэрэгслээ тэжээлээс салгаж хэвших нь чухал юм.
Гэрэлтүүлгийг хэрхэн шийдвэрлэх вэ?
Энгийн улайсдаг 60Вт чийдэн нь 1 жилд 175 кВт.ц зарцуулдаг бөгөөд 22.750 төгрөг зарцуулах бол 9 Вт-ын сүүн чийдэн нь мөн жилд 26 кВт.ц буюу 3380 төгрөг зарцуулдаг. Харин 5 Вт-ын лед чийдэн нь жилд 15 кВт.ц буюу 1950 төгрөг зарцуулдаг. Иймээс гэрлийн бүрхүүлдээ лед чийдэн авч хийвэл энгийн улайсдаг чийдэнгээс 50 хувь бага эрчим хүч зарцуулдаг мөн ашиглалтын хугацаа нь 10 дахин их байдаг. Чийдэнг өдөрт 8 цаг асаана гэж тооцвол жилд асаах цаг 8х365=2920 цаг. Цахилгааны дундаж тариф 130 төг/кВт.цаг юм.
Орон сууц болгон орой үдшийн цагаар орцондоо гэрэл асаасан байдаг. Энэхүү гэрлийг өдөрт 10 цаг ажиллуулахад сард 2340 төгрөг, жилд 28.080 төгрөгийн зардал ойролцоогоор гардаг. Энэ бол ганцхан орцны жишээ. Улаанбаатар хотын хэмжээнд бүх байрны орцыг тооцож үзвэл маш их тоо гарна. Тиймээс орцондоо хөдөлгөөн мэдрэгчээр асч унтардаг гэрэл тавьж хэвшвэл энэхүү зардлыг багасгах боломжтой юм.
Эрчим хүчний төлбөрөө багасгах хамгийн сайн аргууд...
Юуны өмнө хөргөгч, хөлдөөгчний байршлыг өөрчлөх хэрэгтэй. Хөргөгчийг 30-500С хэмийн бүгчим халуун өрөөнд байлгах нь энгийн үеэс хоёр дахин их эрчим хүч зарцуулдаг. Халуун хүнсний зүйлийг тасалгааны температур хүртэл хөргөж байж хөргөгчинд хийх, мөн дотор талыг цэвэр байлгахад анхаарах ёстой. Хөргөгчний ар тал, өрөөний хана хоорондох зай хол байвал эрчим хүч бага зарцуулна. Хөлдөөгчний температур -180С, хөргөгчнийх 50С-20С-н хооронд тохируулсан үед хамгийн сайн ажиллаж, эрчим хүч хэмнэдэг. Мөн плитка, ус буцалгагчийн ойр тавих нь илүү их эрчим хүч зарцуулагдахад хүргэдэг. Хэрэв танайх хоёр тарифт тоолууртай бол индүү, тоос сорогч, угаалгын машин зэргийг 21.00-06.00 цагийн хооронд ажиллууулах замаар өдрийн цагаар зарцуулдаг цахилгааны төлбөрөө 2 дахин багасгах боломжтой. Төвлөрсөн халаалтын системд холбогдсон орон сууцны айл өрхүүд эрчим хүч хэмнэхийн тулд тохируулгатай халаагуур /радиатор/-ыг сонгох хэрэгтэй. Харин төвлөрсөн халаалтын системд холбогдоогүй айл өрхүүд гэр, сууцныхаа хана, хаалга, цонх, дээвэр, зэргийг дулаалах хэрэгтэй. Учир нь, ямар нэгэн зардал гаргахгүйгээр эрчим хүчний зардлаа бууруулах боломжоо бид өөрсдөө л бүрдүүлж чадах билээ. Иймээс эцэст нь зөвлөхөд, эрчим хүчний зарцуулалтаараа хамгийн хэмнэлттэй “А” ангиллын ахуйн техник хэрэгсэл ашиглахыг зөвлөж байна. Тухайлбал, А, А+, А++ тэмдэглэгээ бүхий эрчим хүчний хэмнэлттэй угаалгын машинууд нь угаах хувцасны жинг автоматаар тодорхойлж, усны хэмжээг тохируулдаг тул усыг халаахад зарцуулах цахилгаан эрчим хүч 40 хувь хүртэл хэмнэгдэнэ.
Гар утсаа цэнэглэчихээд дараа нь цэнэглэгчээ залгаатай хэвээр үлдээдэг үү?
Хэрэв залгаатай хэвээр нь үлдээдэг бол цагт 0.065 төгрөг дэмий зарцуулсан байна. Энэ нь бага тоо мэт харагдаж байгаа боловч өдөржин залгаатай үлдээвэл 1.56 төгрөг, сард 46.8, жилд 561.6 төгрөг хий үрэгдүүлдэг. Нэг айл өрхийн хувьд тооцоолбол анхаарахаар тоо биш байж болох ч нэг орон сууцны 95 айлаар тооцвол жилд танай байр 53.352 төгрөгийн эрчим хүчийг үр ашиггүй зарцуулдаг гэсэн үг. Харин энэ тоог нийслэлийн хэмжээнд үзвэл Улаанбаатар хотод ойролцоогоор 380.000 өрх байдаг бөгөөд айл бүр гар утасны 1 цэнэглэгч сул залгаатай орхивол жилд 213.408.000 төгрөгийн эрчим хүчийг дэмий алддаг гэсэн үг. Энэ нь зөвхөн 1 цэнэглэгч гэдгийг анхаараарай. Хэрэв нэг айл өрх 2-3 цэнэглэгч гээд тооцвол үүнээс ч илүү их мөнгийг үр ашиггүй зарцуулж байна гэсэн үг.
Ажил дээрээ цайны цагаараа гарахдаа компьютерээ асаалттай хэвээр үлдээдэг үү?
Суурийн компьютерийг 1 цаг ашиглахад 220 Вт цахилгаан эрчим хүч зарцуулдаг. Цайны нэг цагийн хугацаанд дунджаар 25 төгрөг, сард 740 төгрөг, жилд 8900 төгрөгийн зардал бий болдог. Өнөөдөр Улаанбаатар хотод идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа нийт 72.000 аж ахуйн нэгж, байгууллага байдаг. Байгууллага бүр дор хаяж 10 компьютертэй гэж тооцвол улсын хэмжээнд жилд 6.408.000.000 төгрөгийг үрашиггүй зарцуулдаг гэсэн үг. Иймээс та Settings-Control panel-Power options-Turn off the display-3 minuts тохиргоог хийснээр шаардлагагүй үед дэлгэцийг бүрэн унтрааж, компьютерийн эрчим хүч зарцуулалтыг 40хүртэл хувь бууруулах боломжтой. Мөн компьютер, принтер, хувилагч машин зэрэг цахилгаан хэрэгсэл тэжээлийн залгуурт залгаатай байх үед ажиллагаанд байх үеийн хэрэглээний 50 хувьтай тэнцэх хэмжээний эрчим хүч хэрэглэдэг. Иймээс үүнээс сэргийлэхийн тулд өөр дээрээ унтраалгатай олон залгуур ашиглах, ашиглаагүй цахилгаан хэрэгслээ тэжээлээс салгаж хэвших нь чухал юм.
Гэрэлтүүлгийг хэрхэн шийдвэрлэх вэ?
Энгийн улайсдаг 60Вт чийдэн нь 1 жилд 175 кВт.ц зарцуулдаг бөгөөд 22.750 төгрөг зарцуулах бол 9 Вт-ын сүүн чийдэн нь мөн жилд 26 кВт.ц буюу 3380 төгрөг зарцуулдаг. Харин 5 Вт-ын лед чийдэн нь жилд 15 кВт.ц буюу 1950 төгрөг зарцуулдаг. Иймээс гэрлийн бүрхүүлдээ лед чийдэн авч хийвэл энгийн улайсдаг чийдэнгээс 50 хувь бага эрчим хүч зарцуулдаг мөн ашиглалтын хугацаа нь 10 дахин их байдаг. Чийдэнг өдөрт 8 цаг асаана гэж тооцвол жилд асаах цаг 8х365=2920 цаг. Цахилгааны дундаж тариф 130 төг/кВт.цаг юм.
Орон сууц болгон орой үдшийн цагаар орцондоо гэрэл асаасан байдаг. Энэхүү гэрлийг өдөрт 10 цаг ажиллуулахад сард 2340 төгрөг, жилд 28.080 төгрөгийн зардал ойролцоогоор гардаг. Энэ бол ганцхан орцны жишээ. Улаанбаатар хотын хэмжээнд бүх байрны орцыг тооцож үзвэл маш их тоо гарна. Тиймээс орцондоо хөдөлгөөн мэдрэгчээр асч унтардаг гэрэл тавьж хэвшвэл энэхүү зардлыг багасгах боломжтой юм.
Эрчим хүчний төлбөрөө багасгах хамгийн сайн аргууд...
Юуны өмнө хөргөгч, хөлдөөгчний байршлыг өөрчлөх хэрэгтэй. Хөргөгчийг 30-500С хэмийн бүгчим халуун өрөөнд байлгах нь энгийн үеэс хоёр дахин их эрчим хүч зарцуулдаг. Халуун хүнсний зүйлийг тасалгааны температур хүртэл хөргөж байж хөргөгчинд хийх, мөн дотор талыг цэвэр байлгахад анхаарах ёстой. Хөргөгчний ар тал, өрөөний хана хоорондох зай хол байвал эрчим хүч бага зарцуулна. Хөлдөөгчний температур -180С, хөргөгчнийх 50С-20С-н хооронд тохируулсан үед хамгийн сайн ажиллаж, эрчим хүч хэмнэдэг. Мөн плитка, ус буцалгагчийн ойр тавих нь илүү их эрчим хүч зарцуулагдахад хүргэдэг. Хэрэв танайх хоёр тарифт тоолууртай бол индүү, тоос сорогч, угаалгын машин зэргийг 21.00-06.00 цагийн хооронд ажиллууулах замаар өдрийн цагаар зарцуулдаг цахилгааны төлбөрөө 2 дахин багасгах боломжтой. Төвлөрсөн халаалтын системд холбогдсон орон сууцны айл өрхүүд эрчим хүч хэмнэхийн тулд тохируулгатай халаагуур /радиатор/-ыг сонгох хэрэгтэй. Харин төвлөрсөн халаалтын системд холбогдоогүй айл өрхүүд гэр, сууцныхаа хана, хаалга, цонх, дээвэр, зэргийг дулаалах хэрэгтэй. Учир нь, ямар нэгэн зардал гаргахгүйгээр эрчим хүчний зардлаа бууруулах боломжоо бид өөрсдөө л бүрдүүлж чадах билээ. Иймээс эцэст нь зөвлөхөд, эрчим хүчний зарцуулалтаараа хамгийн хэмнэлттэй “А” ангиллын ахуйн техник хэрэгсэл ашиглахыг зөвлөж байна. Тухайлбал, А, А+, А++ тэмдэглэгээ бүхий эрчим хүчний хэмнэлттэй угаалгын машинууд нь угаах хувцасны жинг автоматаар тодорхойлж, усны хэмжээг тохируулдаг тул усыг халаахад зарцуулах цахилгаан эрчим хүч 40 хувь хүртэл хэмнэгдэнэ.