ОССК-ийн Санхүүгийн бүртгэл удидрлагын газрын захирал Д.Мөнхжаргал
“100.000 айлын орон сууц хөтөлбөр”-ийн талаар ОССК-ийн Санхүүгийн бүртгэл удидрлагын газрын захирал Д.Мөнхжаргалтай ярилцсанаа хүргэе.
-“100.000 айлын орон сууц хөтөлбөр”-ийн хүрээн дэх жилийн 6 хувийн хүүтэй орон сууцны зээлийн бүртгэлийн явц хэр байна?
- Жилийн 6 хувийн хүүтэй орон сууцны зээлийн бүртгэлийн ажил эхлээд гурван долоо хоног болж байна. ОССК дээр эхний шатны бүртгэлийн ажиллагаа хийгдэж байна.Хоёрдахь шатны ажил банкууд руу зээлийн судалгаанд хамрагдах ёстой байгаа. Ийм хоёр шаттай хөтөлбөр хэрэгжинэ.
-Энэ хугацаанд хичнээн хүн хамрагдсан байна вэ?
-Өнгөрсөн гурван долоо хоногийн хугацаанд нийтдээ 400 гаруй иргэн энэ хөтөлбөрийн шаардлага хангасан иргэд материалаа бүрдүүлээд ирсэн байгаа. Манайхаас энэ иргэдийн материалыг банкууд руу хүргүүлсэн байгаа. Банкин дээр зээлийн судалгаа эхлэх шатандаа явж байна. Арилжааны банк болон Сангийн яам хоёрын хооронд гэрээ хийгдэх ёстой. Энэ тал дээр тохиролцох ёстой юм. Банк гэдэг маань өөрөө ашгийн төлөө явдаг байгууллага. Тийм учраас банкууд нь нийгмийн хариуцлагаа ухамсарлаж, нийгэмд үйлчлэх зорилгоо нэгдүгээрт тавьж байгаа. Мөн Сангийн яам банк хоёрын хоорондын гэрээ батлагдах шатандаа явж байна. Ингэснээрээ зээлийн судалгаа эхлээд зээл олголтын ажил эхлэнэ гэсэн үг.
-Барилгын компаниудыг байрны м2-ын үнийг 910.000-1,100,000 хүргэх боломж байна гэж үзэж байгаа? Энэ талаар та ямар бодолтой байна?
-ЗТБХБЯам болон холбогдох агентлагууд энэ тал дээр санаачлага гарган ажиллаж байна. Үүний нэг нь сайдын засгийн газар болон УИХ-д хүргүүлж байгаа баримт бичигт тусгалаа олж байгаа байх гэдэгт итгэж байна.
-Энэхүү хөтөлбөрт оролцож байгаа барилгын компаниуд хэр идэвх санаачлагатай оролцож байна?
-Улс оронд хэрэгжиж байгаа томоохон хөтөлбөр учраас оролцож байгаа компаниуд маш их хариуцлагатай оролцох ёстой. Мэдээж улсаас хөрөнгө санхүү гаргаж байна. Тэрхүү хөрөнгө мөнгөнөөс барилгын компаниуд хүртэж байгаа гэдэг үүднээсээ тэдний бизнесийн ажлыг дэмжин өргөжүүлж байгаа учраас дээд зэргээр хариуцлагатай ажиллах хэрэгтэй.
-Энэхүү хөтөлбөрөөр далимдуулан барилгын компаниуд үнээ улам өсгөх хандлага ажиглагдаж байгаа?
-Улсаас тодорхой хэмжээний хөрөнгө гаргаж байхад барилгын компаниуд үнээ хит хөөрөгдөж нэмж байгаа нь маш ёс зүйгүй асуудал юм. Тийм учраас “100.000 айлын орон сууц хөтөлбөр”-т хамрагдаж байгаа барилгын компаниудад Газрын Харилцаа, Барилга, Геодиз, Зураг Зүйн Газар хоёрын хооронд гэрээ хийгдэнэ гэж байгаа. Үнийг хөөрөгдөхгүй байх талаар энэ гэрээнд маш сайн тусгаж өгөх нь зүйтэй. Байр ховордоод ирэхээр үнээ хөөрөгдөхгүй, мөн нэмэхгүй байх гэдэг хоёр асуудлын талаар нарийн тусгах хэрэгтэй байгаа юм.
-Өрхийн дундаж орлого 750.000 төгрөг байж энэхүү хөтөлбөрт хамрагдаж байгаа. Өрхийн орлого нь энэ заасан хэмжээнд хүрэхгүй өрхүүд олон байгаа энэ тал дээр ямар нэг арга хэмжээ авах боломж байгаа юу?
-Зээл хүсэгч нь зээлэнд хамрагдах нөхцөл биелүүлэхүйц өрхүүд байгаа. Худалдаж авч байгаа байрны үнэ өөрийнх нь авч байгаа зээлийн хэмжээнээс хамаарч хэд байхыг тогтоохоос биш нэг хүн 750.000 байх ёстой түүнээс дээшээ юмуу доошоо байх ёстой гэж ярих нь буруу ойлголт. Тухайн хүн хэдий хэмжээний зээл авах гэж байна өөрийнх нь сонгосон байрны м2-аас шалтгаална. Түүнээс биш хамгийн дээд хэмжээгээр зээл авбал 50 сая төгрөгний зээл авъя гэвэл тухайн өрхийн дундаж орлого 750.000 төгрөг орчим байх шаардлагатай байгаа юм. Энэ тал дээр олон өрхүүд хамрагдаж чадахгүй нь гэж санаа зовох асуудалгүй хөтөлбөр хэвийн үргэлжлээд явж байна. Долоо хоногт дунджаар 100 гаруй өрх бичиг баримтаа бүрдүүлээд ирж байна. Тэгэхээр сард 500 өрх бүртгүүлэх боломжтой байгаа юм. Ингээд бодохоор хоёр сарын хугацаанд 1000 орчим өрх бүртгүүлнэ гэсэн үг. Өрхийн орлого хүрэх хүрэхгүй гэдэгт санаа зовох асуудал биш. Харин энэ хөтөлбөрт яаж олон өрхийг хамруулах талаар л ярих хэрэгтэй.
-Энэхүү хөтөлбөрт хамрагдсанаараа айл өрхүүд хамгийн эхний ээлжинд байрандаа орох боломжтой болох вэ?
-Эхний орон сууцны жагсаалтанд нилээн томоохон шав нь дөнгөж тавигдаж байгаа хотхонууд орон сууцны жагсаалтанд орсон байсанд иргэд нилээн бухимдалтай хандаж байсан. Тэгвэл хоёр дахь ээлжийн жагсаалтанд нилээн бодитой гүйцэтгэл нь 50 хувиас дээш ашиглалтанд орох дөхсөн компаниуд орсон. Эдгээр компаниуд эхний жагсаалтаас хоцорсон байсан. .Одоо иргэд байрны олдоц дээр биш үнэ дээр бухимдаж байгаа. Гурав дахь жагсаалтанд иргэдэд бүр ч боломж нээлттэй болох юм.
-Сүүлийн үед орон сууцнаас гадна томоохон хотхонууд нилээд их бий болж байна?
-Яармаг хороолол, нисэх хороолол, 14-р хороолол, 7-р хороолол, телевиз хороолол гэх мэт хотхоноор нь барих ажил удааширч байна. Энэ ажлыг түргэтгэн эрчимжүүлэх хэрэгтэй байна.
-7-р хорооллын газрыг чөлөөлөх ажлын явц хэр байгаа вэ?
-Энэхүү 7-р хороооллын газар маш том талбайг хамардаг. Энд төрийн байгууллага, хувийн компани хамтарч оролцож байгаа. ОССК энэхүү 7-р хорооллын газрыг чөлөөлөх тал дээр 3-4 жилийн өмнөөс газрыг нь чөлөөлж эхэлсэн. Газраа байраар солих итгэлцлийг миний бие тэрхүү санааг боловсруулж байсан юм. ОССК 20-иод айлын газрыг чөлөөлсөн байсан. 120 айлын орон сууцны зургийг боловсруулаад барьж эхлэх гэтэл ОССК оролцохгүй гэсэн шийдвэр гаргасан байсан. Газраа чөлөөлөөд барилга баригдахад бариулахгүй гэдэг шийдвэрийг хэн, ямар албан тушаалтан гаргасан байсныг сайн мэдэхгүй байна. Хувийн хэвшил, нийслэл нь, эсвэл барилгын яамын аль нь ажиллах ёстойг сайн мэдэхгүй л байна.
-Хотын төвөөс гадна хотоос зайтай төлөвлөгдсөн барилгууд хэр их баригдах боломжтой байна?
-Баригдаж эхлэх зураг төсөл нь гарчихсан байгаа. Жишээ нь яармаг хороолол мөн цэлмэг хотхон, найрамдал гэх мэт газруудын зураг төслүүд гарчихсан байгаа. Энэ ажлаа бодит ажил болгох л асуудал байна даа.
-Энэ хөтөлбөрөөр далимдуулан байрны чэнжүүд олон байр авч хөлжих вий гэдэг болгоомжлол иргэдийн дунд байгаа энэ тал дээр?
-ЗТБХБЯамнаас санаачлаад орон сууцны чэнжүүд иймэрхүү асуудал гаргахаас сэргийлэх шаардлага байгаа гэж үзээд хуулийн төсөл санаачилсан . Нэг өрх 2-оос дээш орон сууц авбал тодорхой хэмжээний татвар төлөх. Анх удаа орон сууц авч байгаа иргэд татварын хөнгөлөлт эдлэх заалт байдаг. Тэр эрхээ эдлээд явж байгаа. Хоёр дахь орон сууцаа авбал татвар төлдөг ийм хуулийн төсөл боловсруулаад явж байна. Энэхүү төсөл өргөн баригдах байх гэдэгт итгэж байгаа шүү. Энэ нь зөв зүйтэй санал юм. Нэг талаас олон орон сууц авч дамладаг байдлыг таслан зогсоох нэг арга зам болж чадна гэж үзэж байна. Хоёрдугаарт зээлийн орон сууцны хувьд дамын үйл ажиллагаа орж ирдэггүй. Энэхүү зээлийг дахин дамлах боломжгүй юм.Хуулийн төслийг өргөн баригдах байх гэдэгт итгэлтэй байгаа. Үнэ хямдтай орон сууц гэхээсээ илүү боломжийн үнэтэй орон сууц хэмээн ярьвал зүгээр байх.
-Орон сууцны чанарт хэрхэн анхаарч байгаа вэ?
-Чанарын асуудлын хувьд гурван өнцгөөс нь энэ хөтөлбөрт хянах боломжтой гэж үзэж байна.
1.Банкны зүгээс чанарын хяналт хийнэ
2. Мэргэжлийн Хяналтын Газар
3.Хөтөлбөрт хамрагдаж байгаа барилгын компаниудтай ГХБГЗЗГазар тодорхой гэрээ хийж байгаа. ЗТБХБЯамыг төлөөлж энэ гэрээг хийхдээ гэрээнд тусгах үнэ өртөгийн тухай болон чанарын асуудлыг тусгах ёстой. Дараа дараагийн хөтөлбөрт чанаргүй орон сууц хүлээлгэж өгсөн барилгын компаниудыгоролцуулах боломжгүй болж байгаа юм.
Ярилцсанд баярлалаа.
Ярилцсан: Э.Сувд