БАРИЛГЫН ҮНИЙН ӨСӨЛТӨНД ХЭН БУРУУТАЙ ВЭ?

Batsuh

БАРИЛГЫН ҮНИЙН ӨСӨЛТӨНД ХЭН БУРУУТАЙ ВЭ?

Муу сайн барилгачид шуналтай, дампуурвал таарна гэнэ үү? Энэ чинь юу гэсэн үг вэ? Орон сууцны үнэ өссөн нь ганцхан барилгынхны буруу биш шүү дээ. Гэтэл миний хажуугаар өнгөрсөн энэ хүн орон сууцны үнэ өндөр байгаад бухимдсан бухимдлаа ганцхан барилгачдад гаргаад.. Ийм яриаг цөөнгүй сонссон болоод ч тэрүү уншигчидтайгаа ийн бодлоо хуваалцъя гэж шийдлээ. Уг нь жинхэнэ хүнд ачааг нуруун дээрээ үүрч яваа барилгачидаа төрөөс ч, жирийн иргэд нь ч бүр илүү дэмжих ёстой юм шиг санагдах юм. Яг үнэндээ барилгачдад маш их дарамт байдаг. Барилга барих зөвшөөрөл авахад хуучин 144 гарын үсэг зуруулдаг байсан бол одоо 120 гаруй шат дамжлагаар орж байж сая нэг барилгаа барихаар болдог. Тэр шат дамжлагуудыг бүгдийг нь ямар ч асуудалгүй даваад гарчихна гэвэл хэцүү.

Хүнд суртлын шуурга болж байгаа тэр газарт хийсч явсаар байгаад арай хийж нэг шидэгдэн гарч ирдэг. Ингээд шуурганд алдсан зүйлүүдээ нөхөх шаардлага гарах нь тодорхой. Сүүлд нь тэр лайг нь ард түмэн л үүрдэг. Иргэдийн бухимдлыг дарахын тулд Яам, тамгын газар нь барилгачид үнээ хямдруул гэж шахаж шаардаад, дээрээс нь салбарын зарим холбоод нь орон сууцны үнэ удахгүй буурна гэсэн яриаг хэвлэл мэдээллээр тараагаад, иргэд нь байр үнэтэй байна, барилгынхан ямар шуналтай юм бэ, дампуурвал таарна гэх мэт зүйлүүдийг маш их ярьж, барилгачдын нэр хүндийг газарт навс унагаж байна. Бид эх орныхоо хөгжлийн өнгө төрхийг жинхэнэ утгаар нь тодорхойлдог, тодорхойлж байгаа, ирээдүйд ч тодорхойлох хүндтэй хүмүүсийнхээ нэр төрийг уландаа гишгээд, газар доогуур ортол нь муулж байгаа нь танд үнэхээр харамсалтай санагдахгүй байна гэж үү?

ЗТБХБЯ-аас орон сууцны 1м²-ын жишиг үнийг 1193000 болгон тодорхойлоход иргэд энэ үнийг сонсоод ашгүй байраа арай бага үнээр авч болох нь ээ гэж баярласан ч ихэнх барилгын компаниуд жишиг үнийг баримтлахгүй байгаа нь жирийн иргэдийг хараалаа урсгатал нь ингэж бухимдуулсан байх. Гэвч барилгын үнэ олон юмнаас шалтгаалаад өсөөд байгааг иргэд огт анзаарахгүй байгаа. Хамгийн түрүүнд бидний хэлж заншсанаар хүнд суртал буюу зөвшөөрлийн олон шат дамжлага, авлига, барилгын материалын үнийн өсөлт, НӨАТ, ажилчдын цалин, мөн сар гаруйн өмнө Замын цагдаагийн газар, Улаанбаатар хотын захиргаанаас барилгын гол ажлыг нугалдаг технологийн тээврийн хүнд ачааны тэрэг, машин механизмуудыг нь замд явуулахыг хориглосноос тээврийнх нь зардал огцом өссөн, газрын үнэ,гадна шугам сүлжээ, орчны тохижилт, зээлийн хүү гэх мэтээр барилгын үнэд нөлөөлж байгаа зүйлүүдийг яриад байвал олон.

Харин яамнаас тодорхойлсон жишиг үнэд өндөр үнэтэй газар, гадна шугам сүлжээ, орчны тохижилт, барилга барих зөвшөөрөл авахдаа өгдөг мөнгө, зээлийн хүү зэрэг зардлууд ороогүй байгаа гэдгийг жирийн иргэд зөвөөр ойлгочихвол барилгачдыг буруу шаах байтугай харин ч өмөөрөн босох байлгүй. Бас нэг зүйлийг хэлэхэд энд би орон сууцны үнэ өндөр байгааг дэмжсэн биш харин төр нь барилгачиддаа дарамт учруулалгүйгээр жинхэнэ утгаар нь дэмжээд өгвөл барилгын үнэ тэрхүү жишиг үнээс ч бага байж болох юм гэдэг санааг ойлгуулахыг зорьсон юм. Энэ бүгдээс өөр олон ч шийдэх асуудал байгаа. “100000 айлын орон сууцны хөтөлбөр”-ийг хэрэгжүүлэхэд дулаан, цахилгааны хангамжийг сайжруулж, барилгын материалын үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх нь маш чухал асуудал болоод байгаа. Гэтэл төрөөс барилгын материалын үйлдвэрлэлийг доривтой дэмжсэн юм алга, мөн уг хөтөлбөр хэрэгжихээс өмнө 5-р цахилгаан станцыг ашиглалтанд орохыг хүлээх хэрэгтэй болсон.

Яагаад гэвэл, 100000 айлын орон сууц барихад манай одоогийн дулаан, цахилгаан хангамжийн хүчин чадал хаанаа ч хүрэлцэхгүй. Дээрээс нь манай барилгууд дулаан алдагдал ихтэй байдаг. Улаанбаатар хотын угсармал орон сууцнуудын дулаан техникийг нь шинэчилж, дахин дулаалж, алдаж байгаа эрчим хүчийг хэмнэж чадвал хэмнэсэн тэр эрчим хүчээрээ өшөө олон айл өрхүүдийг дулаанаар хангах боломжтой юм.

За за үг олдож үхэр холдлоо гэсэн үг байдаг даа, сануулах нэг нь байхад хийх нь хэдэн зуу дахин олуулаа байх болов уу гэж өчүүхэн би найдаж байна.

Тэмдэглэсэн: Л.Энхтөр

"Барилга.МН" сэтгүүлийн №25 дугаараас...