Өөрийн ажиллаж, бүтээж, туурвиж байгаа салбарынхаа талаар санаа зовнисон, баярлаж, талархсан сэтгэлээ илэрхийлсэн хү бүрийн өмнө  “Барилга.МН” хэзээд нээлттэй байдаг. Энэ удаа Монголын барилгын салбарт бетоны чиглэлээр мэргэшиж, амьдралынхаа талаас илүү хувийг энэ салбарт зориулсан Монгол улсын зөвлөх инженер Б.Лхагваа гуай үзэл бодлоо илэрхийлсэн юм. 
“Барилга.МН” сэтгүүл нь  Барилгын материалын чанар, лабораторийн хяналтын талаар асуудал хөндөж байгаад өвгөн судлаач би талархаж байна. Жич: Манай сэтгүүлийн №56-д “Өөдөө шидсэн чулуу барилгын лаборатори хэзээ буцаж унах вэ?” нийтлэл хэвлэгдсэн.

Ямарч салбар түүний дотор хүний аюулгүй амьдрах, ажиллах байнгын орчинг бүрдүүлж, улс орны бүтээн байгуулалтыг илэрхийлж байдаг барилгын салбарт сэтгүүлийн хамт олны хэлсэнчлэн орхиж, хаяж яав ч болдоггүй үнэт зүйлийн нэг нь эрдэм судлалын ажил гэдэг яах аргагүй үнэн. Гэвч бид энэ асуудлыг салбарын эрх ашгаас холдуулж өөд нь шидэж, орхисон бус бүр доош нь түлхэж, зайлуулан мартсан юм. Асуудлыг мэдлэгээр, оюун ухаанаар, судалгаа тооцоотой үнэлэлт дүгнэлтээр, үндэслэлтэй, үр ашигтай явуулах биш, цээжний пангаар, дам яриагаар, эрх мэдлээр, ашиг сонирхолоор, өөрийн хүслээр шийдэхэд саад болж байсан ч байж магад.   Энэ талаар үзэл бодлоо миний бие “Барилга МН” сайтаар дамжуулан  2013 онд илэрхийлж байсан бөгөөд энэ хугацаанд эрдэм шинжилгээний нэг байгууллагыг байгуулсан ч хөл дээрээ зогсож , учраа олж чадсангүй. Ер нь бид олон зүйл дээр алдаж, оносон л байх гэхдээ эрдэм судлалаа уландаа гишгэсэн нь хамгийн том алдаа, эмгэнэл болсон доо.
Барилга, барилгын материалын чанарын талаар одоо бүгд л ярьж бичиж байна. Гэхдээ “ерөнхийдөө муу” гэсэн ямарч үндэслэл нотолгоогүй нэгэн үнэлэлт өгдөг. Үнэхээр муу байгааг нь мэдэж байгаа бол засаж залруулахгүй, барилгын ажлаа улам ч их эрчимтэйгээр үргэлжлүүлээд байгаа нь зөөлнөөр хэлэхэд зориудаар үйлдэж буй гэмт хэрэг биш үү.  Хэрэв муу биш юм бол үндэслэлгүйгээр олон мянган барилгачдын ажил үйлс, бүтээн байгуулалтыг нийтэд нь хоморголон гутаан доромжилж, олон түмнийг айдас, болгоомжлолд оруулж байгаа нь ч гэмт хэрэг мөн. Чухам юу нь муу байгаа, түүнийг яаж засаж, залруулах талаар ямарч судалгаа  тооцоо, санал онол, хүсэл эрмэлзлэл ч алга. Хэн нэг хүнд таалагдсан, “араа даах чадваргүй”, ганц нэг тоог өлгөн авч бүхнийг төлөөлүүлэн том дүгнэлтүүд хийж цэцэрхэх нь асуудлыг шийдэх гарц биш юм.
Лабораторийн хяналт гэдэг нь бүтээгдэхүүний чанарын хяналтын нэгдсэн тогтолцоог хангах нэг хэсэг бөгөөд мэргэшсэн боловсон хүчин, баталгаатай арга аргачлал, зориулалтын сорилт, шинжилгээний тоног төхөөрөмж дээр суурилсан үйл ажиллагаа юм.

Нийлүүлж буй бүтээгдэхүүний чанараа үйлдвэрлэгч, борлуулагч хариуцна, хэрэглэгч бүтээгдэхүүний чанарт оролтын хяналт хийнэ, захиалагч, хөрөнгө оруулагч зөвлөх үйлчилгээн дээр үндэслэн хөндлөнгийн хяналт хийнэ,  төр чанарыг хянах, үнэлэх, нэгдмэл бодлого, стандарт  арга зүйгээр хангана  гэсэн зарчмыг үндэслэж,  улс орны хэмжээнд бүх нутаг дэвсгэрийг хамарсан орон нутгийн, бүсчилсэн, төвийн /төрөлжсөн/ гэсэн лабораторийн хяналтыг буй болгож барилгын материалын чанарын хяналтын нэгдсэн тогтолцоотой болж, мэдээллийн сан, материаллаг бааз боловсон хүчний асуудлыг шийдвэрлэх,  үр дүнг нэгтгэн боловсруулалт хийж тодорхой магадлалтайгаар чанарын үнэлгээ дүгнэлт  гаргаж  үүндээ үндэслэн үйлдвэрлэл, бүтээгдэхүүний чанараа  бодлогоор жолоодох цаг нэгэнт болжээ.   

Эдгээр стандартаас гадна барилгын салбарт хүчин төгөлдөр мөрдөж буй 437 норм норматив байгаагаас 245 нь заавал мөрдөх барилгын норм ба дүрэм(БНбД), 91 нь барилгын дүрэм (БД) , 12 нь удирдлагын баримт бичиг (УББ), 53 тогтоол шийдвэр, зөвлөмжийн шинжтэй мөрддөг  ОХУ-ын барилгын 36 дүрэм байна.
Эндээс харвал мөрдөж буй стандартын 97% нь гадаад орны, бүс нутгийн болон олон улсын түвшинд хүрч, стандарт, норм, нормативын тодорхой бааз, суурьтай болсон мэт боловч мөрдөж буй тэдгээр стандартын 42,4% -ийг дахин хянах буюу хүчингүй болгохоор байгаа, гадаад орны түвшинд хүрсэн гэж буй талаас илүү хувь нь  ашиглалтын нөхцөл, байгаль, цаг уур, түүхий эдийн өөр өөр онцлогтой янз бүрийн орны (ОХУ, БНХАУ, АНУ, БНСУ, Япон, Англи, Турк, Канад...г.м.) стандартыг шууд хуулбарлан гаргасан зэрэг нь хоорондоо хэрхэн уялдах, норм дүрэм, стандартын зохицолдоо ямар байх, хэрэглээний бодит шаардлагыг хангаж, хяналт тавих боломж байгаа эсэхэд эргэлзээ төрүүлдэг. ....
 үргэлжлэлийг "Барилга.МН" сэтгүүлийн 4-р сарын дугаараас хүлээн авч үзнэ үү

 
 “Барилга.МН” сэтгүүл “Номин”, “Оргил”-ын сүлжээ дэлгүүрүүд болоод номын дэлгүүрүүд, сонин хэвлэл борлуулах цэгүүдэд худалдаалагдаж байна.
Лавлах утас:77117777, 91000233