-Сайн байна уу? Шийдлийн Засгийн газар бий болоход Барилга хот байгуулалтын яам түүхэндээ анх удаа барилгын чанар аюулгүй ажиллагааны газартай болсон. Та энэ газрыг толгойлох боллоо. Өөрийн газрын онцлог, хийж байгаа ажил болоод, хийх ажлын талаар товчхон танилцуулахгүй юу?
- Барилгын яам түүхэндээ анх удаа барилгын чанар аюулгүй  ажиллагааны газартай болсон гэдэгтэй би хувьдаа санал нийлэхгүй байна.Учир нь хуучин тогтолцооны үед яамны бүтцэд чанар, аюулгүй ажиллагааны хэлтэс гэж байлаа, хот хөдөөгийн барилгын трест, конторууд энэ чиглэлийн ажлыг хариуцсан нэгжтэй, барилгынхаа талбайд мөн давхар ч гэсэн ажил үүргийг нь гүйцэтгэдэг мэргэжилтэнтэй байлаа. Энэ нь тухайн үедээ дээрээс доороо хүртэл нэгдсэн нэг тогтолцоо үйлчилж байсныг харуулж байна. Харин одоо бид байхгүй болгосон тэр тогтолцоогоо шинэ нөхцөл байдалд нийцүүлэн эхлэл суурийг нь бий болгохоор зүтгэж байна. Энэ ажлыг хийхэд та бүхэн үүнийг хийгээч гэж гуйж царайчиллахгүй. Харин ч эсрэгээр нь шахаж, шаардаж, хийхгүй бол дараагийн үр дагавар тодорхой гэдэг үүднээс хандана. Ер нь манай барилгын салбар чинь нилээд чанга гараар үзэхгүй бол болдоггүй салбар шүү. Хамгийн товчоор хэлбэл барилгын салбар нь байна эсвэл байхгүй, тийм эсвэл үгүй гэсэн хоёр л үгээр ярьдаг зарчимтай юм. Энэ нь өнөөдрийн хэллэгээр тоглоомын дүрэм нь юм. Тийм учраас энэ тоглоомын дүрмээр тоглохоос гурав дахь дүрэм гэж байдаггүй.
Бид энэ жил аюулгүй ажиллагаа нэгдүгээрт гэсэн зарчмыг барьж ажиллаж байна. Яаманд ийм газар байгуулагдсаныг хүмүүс мэргэжлийн хяналтын байгууллагын үүрэг, функцийг давхцуулан гүйцэтгэх гэж байна гэсэн буруу ойлгох нь түгээмэл байх шиг. Тийм биш юм. Мэргэжлийн хяналтын байгууллага нь Төрийн хяналт шалгалтын хуулийн дагуу ажиллаж, барилгын салбарт манай яамны гаргасан норматив баримт бичгийн хэрэгжилтэд хяналт тавьдаг.
Харин манай байгууллагын зорилго нь осол аваар гарахаас урьдчилан сэргийлэх, аюул осол гаргахгүй байхад  нь дэмжлэг үзүүлж, аж ахуйн нэгж байгууллагуудад арга зүйн туслалцаа үзүүлэх, тэдэнтэй хамтран ажиллах, салбарын хэмжээнд чанар болон аюулгүй ажиллагааг хангах түүнд тавих хяналтын тогтолцоог төлөвшүүлэхэд гол нь чиглэх болно. Энэ ажлын хүрээнд барилгын салбарын лабораторийн үйл ажиллагааг шинэ шатанд гаргахаар төлөвлөж төрөл бүрийн ажил санаачлаад л явж байна.
-Та барилгын салбарт олон жил ажиллаж, хөдөлмөрлөсөн туршлагатай хүн. Гэхдээ сонгуулиас сонгуулийн хооронд албан тушаал өөрчлөгддөг явдал байсаар байна. Нэг үгээр хэлбэл танд энэ албыг хашихад цаг хугацаа бага үлдсэн байж болно. Энэ хугацаанд та барилгын салбартаа ямар ажлыг хийж, ямар ажлын анхны шанг татаж өгөхийг хүсч байна вэ?    
-Хүн төрийн албыг бага хугацаанд ч гэсэн амжилттай хийж чадна гэж хариуцлага хүлээж, зорьсон ажлаа амжуулахад зүтгэх ёстой. Өөрөөр хэлбэл надад цаг хугацаа бага байна гэж бодож ажилдаа санаачилга гарган, зүтгэх хэрэгтэй. Гэхдээ хий хоосон зүтгэл үр дүн авчирдаггүй юм. Харин сэтгэл, зүтгэл хоёр хүний дотоод мөн чанарт оршсон цагт бага хугацаанд их зүйлийг амжуулж болно гэж бодож ажилладаг. Хийхээр төлөвлөөд байгаа гол ажил гэвэл миний дээр хэлсэн барилгын чанар, аюулгүй ажиллагаанд тавих хяналтын тогтолцооны эхлэл суурийг зөв тавьж өгөөд энэ зүгт барилгын салбарынхнаа чиглүүлж чадвал миний энэ хугацаанд хийх гэж зорьж байгаа ажлын үр дүн гэж хэлж болно. Мөн би сүүлийн гурван жил гаруйн хугацаанд хувийн секторт ажиллахдаа барилгын салбарт зөвлөх үйлчилгээг жинхэнэ утгаар нь бий болгох гэж зүтгэж ирсэн. Үүнийхээ хүчинд эхлэлийг нь тавьсан гэж бодож явдаг. Тиймээс барилгын салбарт зөвлөх үйлчилгээний ажлыг өргөн хүрээтэй нэвтрүүлэх талаар нилээд зүйлийг санаачлан хийх болно. Энэ ажлын хүрээнд 6 дугаар сардаа багтаагаад барилгын салбарт зөвлөх үйлчилгээ эрхлэгчдийн уулзалт, семинарыг хувийн хэвшлийнхэнтэйгээ хамтарч зохион байгуулна. Зөвлөх үйлчилгээг барилгын салбарт нэвтрүүлэхгүйгээр, түүнийг төрөөс дэмжихгүйгээр барилгын чанар, аюулгүй ажиллагааны талаар цаашид яриад ч үр дүн хүссэнээр гарахгүй.
-Барилгын салбарт шийдэгдээгүй олон асуудлууд байна. Барилгын тухай хуулиа батлуулах, еврокодод шилжих гэх мэт эдгээр асуудлуудыг шийдлийн Засгийн газрын үед шийдэх боломж байна уу? Та хэрхэн харж байна вэ?
-Барилгын салбарт шийдэгдээгүй олон асуудлууд байгаа нь үнэн. Ямар ч салбарын шийдэгдээгүй асуудлуудыг шийдэхийн тулд эхлээд судалгаа шинжилгээ хэрэгтэй. Судалгааны үндсэн дээр тухайн салбараа нэг өнцгөөс нь биш нийтэд нь харж, шийдэх асуудлуудаа эрэмбэлсний дараа шийдлийн гарцыг хайж гаргаж ирвэл “амьд” ажил болдог. Энэ утгаараа барилгын салбарын хууль эрх зүйн орчныг шинэчлэх, олон улсын жишигт нийцүүлэх, гадаадын хөгжингүй улс орнуудтай норм дүрэм, стандартаараа нэг хэлтэй болох асуудал чухал байна. Тиймээс барилгын хуулийн шинэчилсэн найруулга дуусаад УИХ-ын хаврын чуулганаар хэлэлцүүлэхээр манай Б.Баасан даргаар ахлуулсан хэсэг ажиллаж байна. Евростандартад шилжих асуудал барилгын салбарын цаашдын хөгжлийн чиг хандлагыг тодорхойлох гол хүчин зүйл болох учиртай. Евростандартад шилжсэнээр гадаадын өндөр хөгжилтэй орнуудаас шинэ техник,  технологи, үйлдвэр, өндөр мэргэжилтэй боловсон хүчин, хөрөнгө оруулалт ихээр орж ирэх үүд хаалга нээгдэх болно. Харин евростандартад шилжихийн тулд биднээс ямар бэлтгэл хангах, ямар арга замыг сонгох, юунаас эхлэх, боловсон хүчнээ яаж бэлтгэх зэрэг асуудлаа нэг түвшинд ойлголцох шаардлагатай болж байна. Бид 1960 оноос эхлээд ОХУ-ын норм дүрмийг нутагшуулах ажлыг хийж ирсэн. Энэ үүднээс авч үзвэл нилээд цаг хугацаа, хөрөнгө хүч, мэргэжил, дадлага туршлага,судалгаа шинжилгээ шаардсан асуудал гэдэг нь харагдаж байна. Тиймээс цаг алдалгүй ажлаа эхлэх шаардлагатай л гэж мэргэжилтний хувьд үздэг. Евростандартыг нэвтрүүлэх арга замын хувьд манай улсын норм дүрэм, стандартын дийлэнх хувь нь ОХУ-ын норм дүрэм, стандарттай дүйцдэг учраас ОХУ-д евростандартыг нэвтрүүлж байгаа туршлагыг шууд авч хэрэглэх нь үр дүнтэй гэж санадаг. Гэхдээ ОХУ газар нутгийн хэмжээ, цаг уурын олон янзын төлөв байдал бүхий том гүрэн учраас их нухацтай авч үзэж, цаг хугацаа орж болзошгүйг бодолцох учиртай.
-Өөрийн ажиллаж байсан салбараа хөндлөнгөөс харж байгаад эргээд дотор нь орж ирэхэд бэрхшээлтэй болоод төвөгтэй тал нь юу байна вэ?
-Би барилгын мэргэжил эзэмших гээд дөчөөд жилийн өмнө хөдөөнөөс орж суралцан мэргэжил эзэмшсэн тэр цагаас хойш барилгын салбараасаа хөндийрч холдоогүй учраас би хөндлөнгөөс харж байсангүй, дунд л явж ирсэн. Харин төрийн ажлыг хашиж байсан хүний хувьд хөндлөнгөөс харж байгаад эргээд төрийн албанд орж ирэхэд ямар байна гэвэл ярьж хэлэх зүйл байлгүй яахав. Төр бол Монгол хүний бурхантайгаа адил дээдэлж ирсэн зүйл. Монгол хүн түүхэндээ бурхан, төр хоёроо хэзээ ч муу хэлж, хэзээ ч муухай харж үзээгүй ард түмэн. Тиймээс төр минь түвшин, түмэн олон минь амгалан байх болтугай гэж үргэлж залбирдаг гэж би боддог. Энэ хүндлэлийг төрд ажиллаж байгаа хэнбугай ч дааж, авч явж чадах оюуны бяд, туршлага чадвартай байх ёстой гэсэн шалгуураар шалгаж авсан төрийн хар хүн аль хир олон байна вэ? гэдэгт учир дутагдал байна. Дөнгөж ширээний араас өнөөдөр хөндийрсөн хүн, салбартаа юу хийхээ мэдэхгүй мэргэжилтэн, төрийн ажлыг нуруундаа үүрч түмэн олны төлөө нэгэн чигч сэтгэлээр зүтгэж чадахгүй хүмүүс олон байгаа нь асуудлыг шийдэх, ажлыг санаачлаад ахиц дэвшил гаргахад цаг хугацаа их шаардсан ажил болж байна. Энэ нь зөвхөн манай яаманд ч байгаа зүйл биш бусад бүх төрийн яам байгууллагад нийтлэг болсон зүйл юм байна. Үүнд л сэтгэл их эмзэг явж байна. Бэрхшээл гэвэл энэ.
--Та барилгын чанарын хяналт тавьдаг газар ч ажиллаж байсан. Барилгын чанар, аюулгүй байдлыг сахиулахад бидэнд яг юу дутагдаж байна вэ?
-Барилгын чанар, аюулгүй ажиллагаа хоёр бол нэг зоосны хоёр тал бөгөөд эцсийн дүндээ барилгын технологи-зохион байгуулалт, норм дүрэм, стандартын мөрдөлтийн үр дүн байдаг. Технологи зөрчигдвөл ажлын чанарт доголдол гарч, аюулгүй ажиллагаа алдагддаг нь бичигдээгүй хууль. Барилгын чанар, аюулгүй ажиллагааг сахиулахад гол нөлөөлж байгаа зүйлүүдээс хамгийн энгийнээс нь хэлээч гэвэл нэгдүгээрт барилгад байдаг шинжлэх ухааны болоод тогтож хэвшсэн үнэт зүйлийг үл хайхран дүрэм журамгүй юм шиг дур дураараа өөрсдийн үзэл бодолд тааруулж барилгын үйл ажиллагааг явуулж байгаа байдал, хоёрдугаарт хяналтын тогтолцоо шинэчлэгдэхгүй байгаа явдал, гуравдугаарт хариуцлагын тогтолцоо бүрхэг байгаа нь гол асуудал болж байна. Эдгээрээс эхний ээлжинд барилгын ажилд тавих хяналтын тогтолцоонд эрс өөрчлөлт хийх шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл Болдын үйл ажиллагааг Доржоор хянуулж хариуцлагыг нь үүрүүл гэсэн үг. Хэрвээ тэр хоёр үүнийгээ хийж чадаагүй бол сураагүй тоглоомоор дахиж бүү тогло гэсэн зарчим үйлчилнэ. Энэ бол миний дээр хэлсэн тийм эсвэл үгүй гэдгийн нэг жишээ.
-Ер нь энэ салбарт тогтолцооны өөрчлөлт хийх ёстой талаар ярих хүмүүс бий. Та үүнтэй санал нийлэх үү? Хэрэв тийм бол өөрчлөлтийг хаанаас эхлэх нь зүйтэй бол?
-Үүнтэй бол зуун хувь санал нийлнэ. Би бас дээр хэлсэн дээ. Хуучин тогтолцоо байсан талаар. Юмыг үгүй хийхэд маш бага хугацаа ордог юм байна. Харин түүнийг бий болгох, сайжруулахад урт хугацаа шаардагдах ажээ. Би барилгын салбарт барилгыг муу барьдаг, аюулгүй ажиллагааг сахидаггүй, хяналтгүй байлгах тийм систем, тогтолцоо бий болсон юм биш байгаа гэж хүртэл эргэлзэх бодол төрдөг болсон. Тиймээс энэ байдлыг үндсээр нь тасалж, цавчиж хаях хэрэгтэй байна. Энэ ажлыг төр дангаараа хийж чадахгүй нь мэдээж болохоор хэн нэгний дэмжлэг туслалцаатайгаар хамтын хүчээр хийх болно. Тэр нь манай салбарын ТББ, зөв үйл ажиллагаатай компаниуд, салбарын тэргүүлэх мэргэжилтнүүд байна гэж үздэг. 
-БХБЯ, Барилгын хөгжлийн төвд барилгын мэргэжлийн өндөр чадавхтай, дадлага туршлагатай боловсон хүчин ховор байгааг шүүмжилдэг хүмүүс олон. Салбарын мэргэжилтнүүдийг татах, тэдний мэдлэг боловсролыг дээшлүүлэх талаар өөрийн бодлоо хуваалцаач?
-Ер нь аль ч салбарын төрийн захиргааны багууллагад ажлаа мэддэг, дадлага туршлагатай, бодлого гаргачих хүн ажиллах ёстой болохоос төрийн алба туршилтын лаборатори биш юм. Харин лаборатори байх юм гэж бодвол тухайн мэргэжилтний дадлага туршлага, мэдлэг чадварт  тавих шалгуур л байх болно. Өөрөөр хэлбэл тэнд хүн сурах гэж эсвэл тэднийг сургаж авна гэдэг ойлголт байхгүй. Зөвхөн ажилтай танилцах 1-2 сарын хугацаа байж болох юм. Төрд ажиллаж байгаа бол эхний ээлжинд өөрийгөө сурч мэдэхэд ямагт бэлэн байлгах ёстой. Хамгийн товчоор  хэлбэл төрийн ажилтан хүн судлаач, байнга суралцагч байх ёстой гэдэг хатуу зарчмыг баримталж явбал өөрт болоод нийгэмд тустай.
-Салбарынхаа ирээдүйн хөгжлийг та хэрхэн төсөөлж байна вэ?
-Би Монгол Улсынхаа хөгжлийг их сайхнаар төсөөлж түүнийгээ үр хүүхэд, ач зээ нарт байнга хэлж, зөвлөж явдаг хүн. Энэ нь ч эцэг хүний үүрэг байх. Үүнтэй нэгэн адил барилгынхаа салбарыг байнга сайн сайхнаар бодож, зүрх сэтгэлдээ зураглаж явдагдаа.
Таныхаар барилга гэж юу?
-Би барилгыг оюуны бүтээл болоод урлагийн бүтээл төдийгүй нийгмийн хөгжлийн түүхийг тольдож харах толь гэж үздэг.