“Барилга.МН” сэтгүүлийн хамт олон анх удаа дуэль ярилцлага хийж та бүхэнд хүргэж байна. Зочид сэтгүүлчээс үл хамааран хоёр биендээ асуулт тавьж хариулах зарчмаар явагдах уг ярилцлагын анхны зочдоор “Дельта констракшн”-ы захирал Ц.Эрдэнэбат, “Эн Эй Пи” компаний захирал М.Уянга нар оролцож, салбарынхаа тухай болоод өөрсдийн үзэл бодол, хүсэл тэмүүллийнхээ талаар  ярилцлаа.

                      Ц.Эрдэнэбат: Чадах нь манлайлаад чадахгүй нь дагадаг

М.Уянга: Барилгын салбарын топ таван компаний нэг нь “Дельта констракшн”. Мөн та олон мянган хүн удирдаж ажилладаг. Тантай ярилцана гэдгээ мэдээд их л эмээж, басхүү асуух асуултаа хичээнгүйлэн бэлтгэлээ. Бидний ярилцлага үр дүнтэй, өгөөжтэй байна гэдэгт  итгэлтэй байна.  Юуны түрүүнд таны удирдах арга барилын талаар асуумаар байна?
Ц.Эрдэнэбат: Би нэг хэвийн хэвшмэлд зүйлд дургүй. Ялангуяа залуу удирдагч нар оргилуун дарсны бөглөө шиг тэсрэлт хийх хэмжээний агуу санааг үргэлж тээж явдаг байх хэрэгтэй. Хорвоогийн бүх зүйл хөдөлгөөнд оршдог. Таны, миний мэдлэг чадвар, оюун санаа бүгд хөдөлгөөнд орших ётой. Тэгж байж манлайлах тухай ярина уу гэхээс биш нэгэн хэвийн өдөр хоногууд шиг сэтгэж, өөрийгөө хайрцаглачихаад тэсрэлт хийх тухай бодоод ч хэрэггүй. Аль болохоор задгай сэтгэ. Хааяа “тэнэг” байхын буруу гэж үгүй. Ер нь гаж хүмүүсийн санаан дээр хорвоогийн хөгжил урагшилдаг. Миний удирдах арга барил бол ерөөсөө л энэ. Залуучуудаас би өөрчлөлт, дэвшил, шинэ зүйлийг л шаарддаг.
М.Уянга: Барилгын салбарын хөгжилд “тушаа” болж болж байгаа зүйл юу байна гэж харж байна вэ?
Ц.Эрдэнэбат: Монголын барилгын салбар хөгжиж, урагшилж байна. Харин “тушаа” болж байгаа зүйл бол хүн бүр өөрийнхөөрөө зүтгээд байгаа нь асуудал  юм. Жишээлбэл, плитаг хүн бүр өөр, өөрөөр наавал барилгын салбарын гүйцэтгэлд асуудал гарах нь ойлгомжтой. Тиймээс нэг л “тоглоомын дүрэм”-тэй байх ёстой гэдгийг аль аль талдаа ухамсарлах ёстой. Уг нь бол технологийн карт байгаа. Гэхдээ хэрэглэж хэвшихгүй байна.

М.Уянга: Барилгын салбарын томоохонд тооцогдох таван компани нийлээд “Үндэсний бүтээн байгуулалтын корпораци”-ийг байгуулсан. Та нарыг яг юу нэг зүг рүү харуулсан бэ. Ямар зарчмаар хамтран ажиллаж байна вэ?
Ц.Эрдэнэбат: Биднийг  нэгтгэсэн зүйл бол зорилт. Мөн таван захирлын “үзүүлээд өгнө өө” гэсэн асар их хүсэл тэмүүлэл нэгтгэсэн. Хоёрдугаарт, биднийг нэг чиглэлд харуулдаг зүйл бол бидний зовлон. Нэг л салбарт байгаа юм чинь зовлон, жаргал нэг байх нь ойлгомжтой. “Буянт ухаа-1” хорооллыг барьж хүлээлгэж өгсний дараа бид юун дээр алдав, юуг засч залруулж, сайжруулах шаардлагатай вэ гэдэг дээр анализ хийгээд “Буянт –Ухаа 2” төсөл дээр өөрөөр ажилласан байх жишээтэй. Нэг нэгнээсээ суралцаж, нэг нэгийхээ нөхөөд нэг зорилготой томоохон хамт олон болсон.

                                    Зөв л явах юм бол бүх зүйл бүтнэ гэдэгт итгэдэг

Эрдэнэбат: Салбарт тулгамдаж байгаа асуудал юу байна гэж харж байна вэ?
 М.Уянга: Барилгын салбарт эрдэм шинжилгээ судалгааны бие даасан байгууллага шаардлагатай байна. Шинжлэх ухааны үндэслэлтэй, судалгаа, үнэлгээ дүгнэлтгүйгээр яаж бодлого тодорхойлох билээ. Мөн салбарын техникийн бодлого, норм стандартын шинэчлэл хөгжлийн хурдаас хоцорч, удаан байгаа санагддаг. Зураг төслийн үйл ажиллагаа явуулдаг 600 гаруй компани байна гэсэн сүүлийн үеийн судалгааг олж харсан. Бид ийм олуулаа хүчирхэг хэрнээ тийм ч нэгдмэл биш байгаа нь миний сэтгэлийг эмзэглүүлдэг. Хамтран ажиллах нь битгий хэл харилцаж ч үзээгүй байх жишээтэй. Уг нь бол та бүхэн шиг нэгдэн нийлээд салбартаа дорвитой өөрчлөлт хийх бүрэн боломжтой гэж хардаг.
 
Ц.Эрдэнэбат: Ажилдаа болон амьдралдаа баримталдаг зан чанар чинь юу вэ?
М.Уянга: Би цаг баримталж, аливааг эмх цэгцтэй, сайн хийхийг хүсдэг. Мөн  худлаа ярьдаг хүнд дургүй. Өөрөө ч гэсэн худлаа, хуурамч зан гаргахгүй юмсан гэж хичээдэг. Хүн ер нь ямар ч зүйлд сэтгэлээсээ хандаж, зөв бодол, сэтгэлтэй явбал зам мөр нь зөв залагддаг гэдэгт итгэдэг.
Ц.Эрдэнэбат: Чиний үлгэрлэн дууриадаг хүн тань хэн бэ?
М.Уянга: Аавыгаа гэж хэлнэ. Өнгөц харахад аав маань ажил амьдралд минь оролцохгүй үл тоосон мэт харагддаг ч үнэн хэрэгтээ намайг үргэлж ажиглаж, өөрийнхөөрөө шийдвэр гаргаж, алдаж онохыг минь ажиглаад байж байдаг. Анх би компаниа байгуулж байхад анхны ширээ сандлыг аав минь авч өгсөн. Оффисын төлбөрийн урьдчилгаа, амьдрах орон сууцны урьдчилгааг аав минь л төлж өгч байсан. Надад байгаа бүх зүйлийн эхлэлийг аав маань тавьж өгсөн. Энэ бүх дэмжлэг нь хэн сайн хөдөлмөрлөнө тэр хүн сайн  явна гэдгийг надад мэдрүүлдэг. Түүний тэвчээр хатуужилтай зан, аливаа зүйлийг эн тэнцүү зэрэгцүүлэн авч явдаг чадвар нь гайхалтай.



Ц.Эрдэнэбат: Аавыг тань Монголын барилгын салбарт өөрийн гэсэн хувь нэмэр оруулсан хүн гэж мэднэ. Энэ мэргэжлээ сонгоход аав чинь нөлөөлсөн үү?
М.Уянга: Тийм ээ. Уг нь хуульч болно гэж боддог байлаа. Гэвч аавынхаа зөвлөгөөг дагаад ШУТИС-д орчихсон. Үнэндээ эхний хоёр жил хичээлдээ дургүй байсан. Даалгавар өгөхөөр ахдаа даатгаад орхичихдог хичээнгүйлэн сурдаггүй хүүхэд байсан. Харин хоёрдугаар курсын сүүл хагасаас миний мэргэжил маш сонирхолтой болж эхэлсэн. Бүр дурлаад онц сурсан. Одоо бол би мэргэжилдээ хайртай. Ажлаасаа асар их урам зориг, эрч хүч авч чаддаг. Тиймээс аав маань миний доторх хүний дуу хоолойг надаас түрүүлээд олоод мэдэрчихээд цаг үеийг нь олж мэдрэмжтэй ханджээ гэж боддог.

               Ц.Эрдэнэбат: Амжилтыг эрэлхийлж байгаа бол амбицгүй хүнтэй бүү уулз
 
М.Уянга: Таны гарсан амжилт юунаас эхтэй гэж боддог вэ?
Ц.Эрдэнэбат: Ажилтай, амжилттай яваа шалтгааны минь эх ундарга бол манай эхнэр. Ямар золоор, ямар азаар бидэн хоёр учраа вэ гэж бодоод талархаж амьдардаг шүү. Хоёрдугаарт, залуу хүмүүсээс би байнга суралцдаг. Би мундагтаа компани удирдаад байгаа юм биш. Компанид ажиллаж байгаа мундаг сэтгэгчид, шинийг эрэлхийлэгчид, үнэнч шударга тууштай ажилтнуудтай учраас ажил маань үргэлж урагшаа явдаг. Залуучууд надаас суралцсан зүйл ховор байх. Харин эсрэгээрээ би тэднээс суралцаж, өөртөө байгаа жаахан туршлагаа нэмээд ажил хэрэг болгодог төдий.
М.Уянга: Барилгын салбарт хэдэн жил ажиллаж байна вэ? 
Ц.Эрдэнэбат: Би энэ жил 60 настай. Анх 42 настай буюу 2000 онд Улаанбаатар хотод анх орж ирсэн. Тухайн үед 150,000 төгрөг халаасандаа хийгээд эхнэр, хоёр хүүхдээ дагуулчихаад 80,000 төгрөгөөр нь нэг өрөө байр түрээслээд  30,000 төгрөгөөр гэр ахуйдаа хэрэг болох бараа сонгоод 40,000 төгрөгөөр нь дараагийн сар хүртэл идэх хоол, хүнсээ авч амьдралаа залгуулсан. Хэн ч намайг танихгүй, ямар ч байр суурьгүй хүн байсан. Тухайн үед барилгын салбар ид сэргэх гээд бүтээн байгуулалт өрнөж эхэлж байсан. Гурван жил тухайн үеийн шилдэг инженерүүдийг даган ажиллаж суралцаад л, зарагдаад л гүйж явлаа. Ингэж жаахан туршлагажаад ирэх үедээ 2003 онд “Дельта констракшн”-ыг  байгуулж байсан.



М.Уянга: “Дельта констракшн” одоо ч сайн ажиллаж байгаа. Гэхдээ 15 жилийн үйл явцыг эргээд харахад оргил үе нь хэзээ байв?
Ц.Эрдэнэбат: Анх нэг ажилтантай эхэлж байлаа.  2013-2016 он манай компаний оргил үе байсан. Энэ онуудад барилын салбар ч сэргэсэн. Хамт олон маань тэр жилүүдэд дээд нөөц бололцоогоороо ажиллаж, барилгын салбарын хөгжил дэвшилд хувь нэмэр оруулаад зогсохгүй хараад бахархам олон бүтээн байгуулалтыг  сүндэрлүүлсэн. 15 жил гэдэг бол урт хугацаа биш бас богино ч хугацаа биш. Анхны гэсэн тодотгол  манай компанид нэлээдгүй бий.
М.Уянга: Та хэр мөрөөдөгч вэ?
Ц.Эрдэнэбат: Мөрөөдөгч байж л хүн зорьсондоо хүрнэ. Анх 2001 онд дэлгэгдэж онгойдог гар утас авсан юм. Тэр орой эхнэр бид хоёр маш их баярлаж, залгаж болох бүх дугаар луу залгаад яриад л, инээлдээд л асар их жаргалтай байсан, сэтгэл хөдлөл одоо ч мэдрэгдээд сайхан байдаг. Түүнээс хойш  хэдэн жилийн дараа “Terrano” бага гарын жип авчихаад бас л их баясаж, оройжингоо цонхон дээрээсээ автомашинаа харж зогсоод баясаж байлаа. Харин одоо бол “Lexus-570” авчихаад тэрийгээ гурав хоног барааг нь хараагүй явж байна. Гэхдээ энэ бол буруу юм билээ. Хүн аливаа зүйлээс таашаал авч чадахгүй, сэтгэл хөдлөлгүй болно гэдэг бол маш хортой. Талархал бол хамгийн чухал. Бидний төлөө оршин буй амьтай, амьгүй бүх зүйлд талархах ёстой.

                                                М.Уянга: Мөрөөдөл хүнийг урагшлуулдаг

Ц.Эрдэнэбат: Аз, боломжийн тухайд?
М.Уянга: Өөрт олдсон боломжуудыг мэдэрч, алдахгүй ашиглаад явахад хэзээ нэгэн цагт аз тохиодог гэдэгт итгэдэг. Компаниа байгуулсан цагаас одоог хүртэл алхсан мөрөө эргээд харахаар “100 жилийн түүхтэй компани байгуулна” хэмээн хүүхдийн дэврүүн хүслээр зориг шулуудан эхэлсэн туршлгагүй надад ямар их аз, боломж тохиогоо вэ гэж талархдаг.
Ц.Эрдэнэбат: Залуучуудын хандлага, мэдлэг чадвар хэрэг хэмжээнд байна вэ?
М.Уянга: Залуус бидэнд маш их боломж бий. Монголчууд бид оюуны чадамж өндөртэй гэгдэх боловч зарим залуус амар хялбар аргаар мөнгө олохыг бодож, гэнэт л амжилтад хүрч, огцом санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрэхийг боддог болсон мэт санагддаг. Гэхдээ бас ухамсартай шантардаггүй, хүчирхэг, хүсэл мөрөөдөлтэй залуус зөндөө. Уг нь залуус бидэнд мэдээллийн технологийн өндөр оролцоотой цаг үед амьдарч байгаа тул боломж асар их харагдаж байна.  
-Хэрвээ чи энэ улсын эрх мэдэлтэй нэгэн байсан бол юуг хамгийн түрүүнд хийх вэ?
М.Уянга: Энэ асуулт надад ахадсан асуулт юм шиг санагдаж байна./инээв/  Миний бодлоор засаг солигдох бүрт  хамаг зүйл өөрчлөгдөөд хөгжилд тушаа болоод байна. Боловсрол, соѐл урлаг, эрүүл мэнд, уул уурхай, аялал жуулчлал, эдийн засаг, барилга гээд л бүх салбараа хөгжүүлэхээр зорьсон тогтвортой, удаан хугацааны бодлоготой, цалин хөлсний хэмжээ нь амьдралд бүрэн хүрэлцээтэй, шударга үнэн байдлыг бодитоор хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай юм.  
Ц.Эрдэнэбат: Ажлынхаа зав чөлөөгөөр юу хийх дуртай вэ?
М.Уянга: Би дуу хөгжимд их дуртай. Хөгжим тоглож, дуу дуулахад их тааламжтай байдаг.
Ц.Эрдэнэбат: Надаас асуусан асуултыг тань буцаагаад асууя. Чи хэр мөрөөдөгч вэ?
М.Уянга: Би их мөрөөдөмтхий. Анх барилга угсралтын компанид ажилд орж байлаа. Тухайн үед барилгын талбайд хятад барилгачид ажилладаг байсан. Тэд их хурдтай. Цаг ашиглалт өндөртэй хүмүүс. Тэднээс их зүйл суралцсан. Зургийн компаний түүхийг судлахад  Хятад, Япон Улсын  компаниуд 100 жилийн түүхтэй байсан. Энэ нь надад гайхалтай санагдсан. Тэгээд л хүүхдийн дэврүүн хүсэл тэмүүллээр 100 жилийн түүхтэй компани байгуулна гээд л зүтгэчихсэн. Одоо ч гэсэн энэ мөрөөдлийнхөө төлөө хичээж, зүтгэж явна. Тиймээс би өөрийгөө мөрөөдөгч гэж хэлнэ.



Ц.Эрдэнэбат: Компаний хийж гүйцэтгэсэн ажлуудаас дурьдвал?
М.Уянга: Манай компани байгуулагдаад 11 жил болж байна. Энэ хугацаанд 100 гаруй төсөл хэрэгжүүлж, 60 гаруй нь бодит ажил болсон. Хамгийн сүүлийн ажил нь МУИС-ийн номын  сан.
М.Уянга: Та ажилтнуудынхаа нийгмийн асуудалд хэрхэн анхаардаг вэ?
Ц.Эрдэнэбат: Та нар ажилтнууддаа орон сууц өгөөд насаар нь ажиллуулах гэрээ хийдэг үү гэж хүмүүс асуудаг. Гэвч манайх тэгдэггүй. Тийм эрх ч байхгүй. Энэ тал дээр аль болох ардчилсан системээр явахыг хичээдэг. Манай компани хоёр сонголтыг ажилтнууддаа өгдөг. Нэгдүгээрт, таван жил ажиллаад “Дельта констракшн”-ы охин компанийг өөрийнхөө нэр дээр байгуулаад явах бүрэн боломжтой. Хоёрдугаарт, карьерын замыг хөөх боломжийг өгдөг. Өөрөөр хэлбэл “Дельта”-гийн ахлах инженер, төслийн удирдагч, ерөнхий инженер, салбарын захирал хийгээд өсөн дэвжээд явж болно. Салаалж гарсан компаниудыг бид ажлаар хангаад өгчихдөг. Барилгын ажил угаас нэг, нэгтэйгээ уялдаа холбоотой, нэг, нэгээсээ урган гардаг. Ихэнх хүмүүс эхний гурван жил ажиллаад шийдвэрээ гаргадаг. Зарим нь захирлаа би компани байгуулахаар боллоо гэдэг. Зарим нь би карьер хөөхөөр шийдлээ л гэдэг. Одоо “Дельта констракшн”-ы  бүрэлдэхүүнд 24  компани байна. Салж гарсан 47 компани байна.  Хамгийн сайхан нь аль нэг газар доголдол үүсч, асуудал гарахад бүгд пижигнэж орж ирээд олны хүчээр асуудлыг шийдчихдэг.Энэ нь үнэхээр бахархам байдаг.  Манай инженерүүд бүгд байртай. 30 хувийн урьдчилгааг компани төлж өгөөд өөрсдөө найман хувийн лизингэд хамрагддаг. Зарим нь ирээд “захирлаа баярлалаа” гэж талархал илэрхийлдэг. Би хариуд нь “надад биш өөртөө баярла. Чи хөдөлмөрөөрөө авсан. Цаашдаа ч хөдөлмөрөөрөө төлнө” гэж хэлдэг юм. 
М.Уянга: Компанийхаа ирээдүйг хэрхэн харж байна. 10 жилийн дараахь “Дельта конштракшн” ямар хэмжээнд хүрсэн байх бол?
Ц.Эрдэнэбат:  “Samsung” шиг гэвэл хүмүүст буухгүй байх. Гэхдээ бүтэц, зохион байгуулалтын хувьд тэр хэмжээнд хүрсэн байх болов уу. Бүс нутгийн бөгөөд олон улсын төсөл дээр ажиллах чадамжтай болчихсон байна гэж харж байна.
М.Уянга: Та эхнэрийнхээ ямар зан чанарыг хүндэтгэдэг вэ? Ийм их хүндэтгэл хүлээсэн эмэгтэй мундаг л хүн байгаа байх даа?
-Ц.Эрдэнэбат: Хүн хамгийн ойр дотны хүнийхээ тодорхойлолтыг хэлж чаддаггүй юм билээ. Юутай зүйрлэхээ мэддэггүй ч юм уу. Ер нь айл гэр ямар байх нь эхнэр хүнээс  асар их шалтгаалдаг. Хамгийн агуу хайр хожим ирдэг гэдэгт би итгэдэг. Залуу байхдаа эхнэрээ хайрлаж байсан хайр, одоо хайрлаж байгаа хайр хоёрын хооронд ялгаа бий. Бүүр нэг гүнээсээ, бүх эд эсээрээ хайрлах гэдэг бол агуу зүйл.  За тэгээд хүүхдээ хайрлах хайр, ач зээгээ хайрлах хайр гээд онцгой хайруудыг ярих юм биш. Хүн  өөрөө хайрын ундарга болдог бололтой.
  



М.Уянга: Та бол Монгол Улсын зөвлөх инженер хүн. Залуу мэргэжилтнүүдэд зөвлөгөө өгөөч гэвэл?
Ц.Эрдэнэбат: Зөвлөх хүний үндсэн зарчим бол зөвлөхгүй байх юм. Миний мэдэж байгаа мэдлэгийг хэн нэгэн заавал мэдэх албагүй. Миний үнэн гэж бодож байгаа зүйл хэн нэгний хувьд худал байж болно. Тиймээс зөвлөх гэхээрээ л зөвлөөд, хүн загнаад  заавал “тэг ингэ” гэх албагүй. Тийм шаардлага ч байхгүй. Зөвлөх хүн юу хийх вэ гэхээр залууст сэдэл өгөх хэрэгтэй. Цог дамжуулах ёстой. Тэр цогийг залуус гал болгож дэвжээх хэрэгтэй. Зөвлөх хүн зөвлөж байна гээд залуусын сэтгэлгээг хайрцаглачихвал яах юм бэ.
М.Уянга: Сонирхолтой хариулт байна. Ингэхэд таны хобби юу вэ?
Ц.Эрдэнэбат: Би зураг авах дуртай. Өндрөөс дусч байгаа усны дуслыг авах гэж хэдэн цаг хүлээж зогсоод санаанд таарсан зурагаа аваад харж суух бол агуу таашаал. Бас шүлэг бичих гэж оролддог. Оролдсон зүйлсээ эмхэтгэвэл олон ном болох байх шүү. \Инээв\.
“...Чулуунаас би ихэрийг нь ирдэг
Цэцэгнээс би ижлийг нь хайдаг..” гээд МУГЖ С.Жавхлан, Т. Баясгалан хоёрын дуулдаг “Хос орчлон” дуу миний шүлгээр бүтсэн.
 Ц.Эрдэнэбат: Хотын гудамжаар явж байхад барилга байгууламжийн өнгө төрх чиний нүдэнд хэрхэн харагдаж байна вэ?
М.Уянга: Хүмүүс голдоггүй юм билээ. Би хувьдаа голдог. Яагаад ийм хийц загвар муутай саарал харагдаад байгаа вэ гэхээр хоёр талтай. Нэгдүгээрт, аливаа нэг байгууллагын архитектур, дизайныг хийхдээ жижиг ч хамаагүй орчин үеийн элемент суулгаж өгөх юм бол нэг хэвийн уйтгартай харагдахгүй. Хоёрдугаарт, эмульс,  замаска хийхдээ чанар, гүйцэтгэл хоёр дээр анхаарах шаардлагатай. Адилхан өнгийн эмульс байхад гадаадынх цэвэр цэмцгэр, гүйцэтгэл сайтай харагддаг. Харин манайх шороо тортог болоод цас бороонд урсчихсан. Энэ бол манайх
гүйцэтгэл, материалын чанар, хяналт муу байна гэсэн дүгнэлтэнд хүрсэн.





Ц.Эрдэнэбат: Ажил бүтэлгүйтэх үед шантрах, бууж өгөх тухай бодож байв уу?
М.Уянга: Миний ажил бас онцлогтой. Бид захиалагчдадаа аль болох сонголттой зураг санал болгохыг хичээдэг. Нэгийг нь өөрсдийнхөө мэдрэмж, төсөөллөөр зардалд баригдахгүй зурдаг. Нөгөө нь захиалагчийн хүсэл сонирхлын дагуу санхүүд баригдаж зурдаг. Өөр нэгийг нь архитектурын жижиг элемент оруулаад зурж өгөхийг хичээдэг. Гэхдээ заримдаа ажил бүтэмж муутай болж шантрах, бууж өгмөөр үе гардаг. Гэхдээ энэ нь цаад тал нь хоёр хоног л үргэлжилдэг. Тэгээд буцаад л эрч хүч дүүрээд ханцуйгаа шамлаад дайрдаг. Энэ хугацаанд хэдий амаргүй байсан ч  хийж бүтээсэн зүйлтэй, өөрийн гэсэн нэг зорилго, тэмүүлэлтэй, үнэ цэнэтэй багийг бий болгосон гээд бахархах зүйл чамгүй олон байгаадаа баяртай байдаг.
Ц.Эрдэнэбат: Нэгэн цагт би гэр бүлийнхээ өмнө үүрэг хариуцлага хүлээж байсан бол одоо миний хүү бидний өмнөөс үүрэг хариуцлага үүрээд компаниа удирдах хэмжээний болсон байна. Гэр бүлээ дэлгэрэнгүй танилцуулж болох уу? Гэрлэсэн үү?
М.Уянга: Би их хожуу гэрлэсэн. Ханьтайгаа нийлээд жил орчим болж байна. Түрүүн таны хэлснээр “айл гэрийн эзэгтэй” байх гэдэг зохион байгуулалт  шаардсан ажил юм байна. Гэхдээ би аль алийг нь амжилттай авч явахыг хичээж байна. Одоо бүл нэмэхээр бүр л их хичээл зүтгэл гарах байх. Гэхдээ л тэр нь жаргалтай мэдрэмж байна гэдэгт итгэлтэй байна.
Ц.Эрдэнэбат: Их үйл энгийн зүйлээс эхэлсэн байх тохиолдол их бий. Зовлонгийн үр жаргалын үр болох тохиолч бий. Чингис хаан зүгээр байж байгаад “би эзэн Чингис хаан болъё” гээд болчихоогүй. Түүнийг тийм дайчин, хурц, эрэмгий байх үйл явдал, нөхцөл байдал үүссэн болохоор тийм амжилтанд хүрч чадсан. Тиймээс бүгдийг соргог хүлээж авч задгай сэтгэж, өөрийгөө дайчил гэдэг тэр. Тиймээс би чамайг өөрийнхөө салбарт  живж биш хөвж явах өгөгдөлтэй хүн гэж харж байна.
М.Уянга: Маш их баярлалаа.
Ц.Эрдэнэбат: Хорвоо дэлхий гэдэг зүйлийн 50 хувь нь би. Нөгөө 50 хувь нь үлдсэн нь гэж үздэг философийг би баримталдаг. Өөрийгөө хайрла. Өөрийгөө томоор мэдэр гэсэн л утгатай үг юм. Өөрийгөө давтагдашгүй хүн гэдгийг хүлээн зөвшөөрөөд томоор мэдрээд ирэхээр бодол, үйл, мөрөөдөл нь агуу ихийг тээгээд ирдэг шиг санагддаг. Тиймээс чиний 100 жилийн түүхтэй компани байгуулна гэж бодсон чинь чиний дотор чадвар байгаа болоод чи тэгж бодож байгаа юм.
М.Уянга: Тийм шүү. Би компанийхаа нэрийн товчлолыг хараад заримдаа жаахан санаа зовдог. Арай л том нэр өгөөд, арай л том мөрөөдөл тээж байна уу гэж боддог. Гэхдээ тантай уулзаж ярилцаад энэ бүхэн буруу биш гэдгийг улам бүр олйгож авсандаа баяртай байна.

                 Ц.Эрдэнэбат: Өсөхийг хичээдэг хүн л өрсөлдөөнд үлдэнэ 

М.Уянга: Сүүлийн жилүүдэд хүн бүрийн  эмзэглэж байгаа зүйл бол утаа. Бид яавал энэ их утаанаас гарах  боломжтой гэж харж байна вэ?
Ц.Эрдэнэбат: Гэр хорооллын дахин төлөвлөлт хийгдэж, амины орон сууц барьж байж л энэ утаа багасана. Өөр ямар ч гарц гаргалгаа байхгүй. Мэдээж хажуугаар нь орон сууцны барилгууд баригдах ёстой. Ер нь амины орон сууцыг  барьж хөгжүүлэх нь маш зөв. Иргэд өөрийн гэсэн газартай байна гэдэг бол олон давуу талтай. Адаглаад банкинд барьцаалаад бизнесээ эхлүүлэх бүрэн боломжтой. Тиймээс аль аль талаа бодсон гэр хорооллыг амины орон сууцжуулах л гаргалгаа гараад байгаа юм.
М.Уянга: Хувь хүний хөгжлийн тухайд?
Ц.Эрдэнэбат: Хүн эхлээд өөрийгөө боддог байх ёстой. Бас аливаа зүйлийг хэрэгцээний цонхоор харж, бага зэрэг зальтай байх ёстой. Энэний буруу гэж байхгүй. Зарим нэг хүн би олон нийтийн эрх ашгийн төлөө явж байгаа. Би бусдыг л бодож амьдардаг гэж ярьдаг. Би үүнтэй санал нийлдэггүй. Би өөрийгөө бодохгүй бол гэр бүлээ бодож чадахгүй. Би өөрөө амжилттай яваагүй бол барилгын салбарт нөлөөлж чадахгүй, цаашлаад улс орны бүтээн байгуултад нөлөөлж чадахгүй шүү дээ.





М.Уянга: Яг энэ цаг үед та залуу байсан бол гэж боддог уу?
Ц.Эрдэнэбат: Тэгж боддоггүй. Хэрэв тийм боломж олдсон бол дахиад л алдаж, онож, ухаарч, сэхээрч, амьдралаа босгох байх. Ингэж боссон амьдрал амттай.
М.Уянга: Таньтай ярилцахад таатай байлаа. Салбарын болоод хувь хүний хөгжлийн талаар олон хэрэгтэй зүйлс сонсч өөртөө шингээж авлаа. Таньд болон танай гэр бүлд аз жаргал сайн сайхныг хүсэн ерөөе. 
Ц.Эрдэнэбат: Баярлалаа. Залуу хүнтэй ярьж суухад их сайхан байлаа. Залуу хүн өөрөө эрч хүч, энерги, агуу санаа сэдлийн ундарга байдаг. Энэ ярилцлага надад ч өгөөжтэй сайхан байлаа. Салбартаа тэсэрч, гэр бүлдээ гэрэлтэж, амьдралд живж биш хөвж, дагаж биш манлайлж яваарай гэж ерөөе.  

                                                                                                                               Бэлтгэсэн: Л.Мөнхчимэг