Олон, олон асуултын хариултыг зөвхөн эндээс л авах нь   

БХБЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн дарга С.Магнайсүрэнтэй хийсэн ярилцлаганд төрөөс 2018 онд барилгын салбарт хийж бүтээсэн ажил үйлс, 2019 онд хийж хэрэгжүүлэхээр төлөвлөсөн ажил болон шинэчлэн батлах хууль, дүрэм журмын талаар дэлгэрэнгүй танилцуулжээ. Үүний зэрэгцээ өнгөрсөн жилүүдэд банкуудын найдваргүй зээлийн болон санхүүжүүлсэн барилгын орон сууцыг борлуулахад ипотекийн зээлийг зарцуулж байсан. Харин энэ жил энэ байдал давтагдах уу эсвэл өөрчлөгдсөн үү мөн энэ сарын 01-нээс мөрдөж эхэлсэн шинэ журмаар ипотекийн зээлийн эх үүсвэрийг хэрхэн яаж зарцуулах, амины орон сууцанд хэрхэн яаж зээл олгох, дэд бүтцийн шийдэлд юу, юу багтаж байгаа болон мэдээллийн санг хэзээ байгуулж амины орон сууцны нэг маягийн зураг төслөөр хангах талаар гээд барилгачин биднээс гадна иргэдэд хэрэгтэй олон, олон асуултын хариултыг зөвхөн энэ л ярилцлагаас олж авах боломжтой аж.  

2019 он барилгын салбарт өсөлт, уналтын алиныг нь өгөх бол…

Нийгэм, эдийн засгийн өнгөрсөн оны нөхцөл байдалдаа дүгнэлт хийж цаашдын чиг хандлагаа тодорхойлж,  хийх ажлаа төлөвлөх нь бизнесмэн хүн бүрийн алтан зарчим. Ийм учраас бизнес эрхлэгчдэдээ зориулж 2019 онд барилгын салбарын төлөв байдал, чиг хандлагын талаар МҮХАҮТ-ын Ерөнхийлөгч Б.Лхагважав, эдийн засгийн ухааны доктор Ч.Хашчулуун, Монголбанкны мөнгөний бодлогын газрын захирал Б.Баярдаваа, эдийн засгийн нийтлэлч Д.Жаргалсайхан нарын 2018 оны алдаа оноо, 2019 оны төлөв байдалд өгсөн үнэлэлт дүгнэлтийн талаар онцолж нэг уншаарай. Таны, миний, бидний бизнест зүг чиг болсон санаа, зөвлөмжийг хэрэгтэй хүмүүсээс нэг дор олоод авна гэдэг тун чиг алтан боломж юм.

“Амжилтын эзэд юу өгүүлэв...”

“Амжилтын эзэд юу өгүүлэв...” буланд анх удаа дуэль ярилцлага хийж хүргэжээ. Зочид сэтгүүлчээс үл хамааран хоёр биедээ асуулт тавьж хариулах зарчмаар явагдсан уг ярилцлагын анхны зочдоор “Дельта констракшн”-ы захирал Ц.Эрдэнэбат, “Эн Эй Пи” компаний захирал М.Уянга нар оролцож, салбарынхаа тухай болоод өөрсдийн үзэл бодол, хүсэл тэмүүлэл, ирээдүйн талаар  ярилцсан байна.

“Дельта констракшн”-ы захирал Ц.Эрдэнэбатыг бид Монголын барилгын салбарт 30 гаруй жил зүтгэж, олон бүтээн байгуулалтыг удирдаж, сүндэрлүүлсэн туршлагатай, зүтгэлтэй Монгол Улсын гавьяат барилгачин гэдгээр нь андахгүй. Харин М.Уянга бол  Монгол Улсын гавьяат барилгачин Г.Мягмарын охин төдийгүй өөрийн үүсгэн байгуулсан “Эн Эй Пи” зураг төслийн компаниа байгуулаад 11 дэх жилээ болж байгаа залуу удирдагч ажээ. Нэг салбарт ажилладаг хэдий ч урд нь нүүр тулж уулзаж байгаагүй хоёр зочин олон, олон санаа шийдлийн тухай хөөрөлдөж, цаашлаад хамтран ажиллахаар болсон бололтой. Үнэхээр сонирхолтой аж. Барилгын салбарын тухай, бидний амьдарч буй энэ нийгмийн тухай, цаашлаад ирээдүйн тухай, итгэл үнэмшил, хүмүүний хувь заяаны тухай гээд сонирхол татам ярилцлагыг уншилгүй өнгөрөөвөл дэндүү харамсалтай.

Ариун цэврийн өрөөнд бохир үнэртэх, гал тогооны цонх хөлрөх нь …

Энэ удаагийн дугаараас салбарынхан бол иргэдэд ч хэрэгтэй, санаа, ажил болгож хэрэгжүүлэх олон олон, сонирхолтой, уншууртай нийтлэл, ярилцлагыг олж уншсандаа олзуурхаж сууна. Түүний нэг нь барилга байгууламжийн агааржуулалт, салхивийн тухай хөндөж бичсэн нийтлэл юм. Ариун цэврийн өрөөнд бохир үнэртэх, гал тогооны цонх хөлрөх, хананы булан мөөгөнцөр үүсэх, утаа орж ирдэг үзэгдэл нь шууд салхивч агааржуулалтын асуудалтай холбоотой аж. Ялангуяа гэр хороолол буюу амины орон сууцанд энэ үзэгдэл элбэг. Энэ бүхэн орон сууцны чанарт муугаар нөлөөлөхөөс гадна хүний эрүүл мэндэд нөлөөлж уураг тархи бие махбодид хүчилтөрөгчийн дутмагшлыг урт хугацаанд үүсгэж, харшил хүртэл үүсгэх сөрөг талтай талаар хөндөж бичсэнийг анхаарч уншихыг зөвлөж байна.

Дулаалгын материалуудын сонголт ба харьцуулалт

Дулаалгын олон материал байдаг ч чухам аль нь сайн, аль нь муу талаар бид тэр бүр мэддэггүй. Үнэтэй л бол сайн гэдэг ойлголт хэдийнэ хуучирсан гэдгийг сэтгүүлийн “Мэдлэгт нэмэр” буланд багтсан нийтлэлээс олж мэдлээ. Иргэд байтугай барилгачид ч тэр бүр мэддэггүй түгээмэл хэрэглэгддэг зарим дулаалгын материалын үндсэн шинж чанарын үзүүлэлт, дулаалгын материалын харьцуулалт, дулаан тусгаарлах материалыг юунд ашиглах нь илүү оновчтой вэ гээд мэдээллээс мэдлэг болсон өгүүлэл ажээ. Үүний зэрэгцээ өнгөрсөн зуны бороо маш олон барилга, байшингийн тарыг таниулаад амжсан. Иймээс бороо болон хөрсний ус нь барилгын суурь бүтээцэд хэрхэн нөлөөлдөг талаар хөндөж бичсэн нийтлэл ч багтжээ. Зөвхөн энэ талаар бус суурийг хөрсний уснаас хэрхэн хамгаалах боломжтой, зоорийн хананы ус тусгаарлалтын ажил, барилгын суурь бүтээцийг хөрсний уснаас хамгаалах арга технологи, ус чийг тусгаарлах материал гэж юуг хэлэх эдгээр материалын ялгарах давуу, онцгой талын талаар хөндөж бичсэн нийтлэлийг ажил болгож заавал уншаарай.

Засгийн газраас шинэчлэн тогтоосон газрын зэрэглэл, суурь үнэлгээ, төлбөрийн хэмжээ хэр өсссөн бол..

Засгийн газраас газрын суурь үнэлгээний тойрог, зэрэглэл, суурь үнэлгээ, төлбөрийн хувь хэмжээг шинэчлэн тогтоож энэ сарын 1-нээс мөрдөж эхэлж байгаа. Энэ талаар буюу газрын үнэлгээний бүс, суурь үнэлгээ, төлбөрийн хувь хэмжээг хэрхэн тогтоосон, төв суурин газар буюу нийслэл, дүүргүүдэд газрын үнэлгээний зэрэглэл, суурь үнийг хэдэн жилд яаж өөрчлөх, сургууль цэцэрлэг барихын тулд газраа чөлөөлж буй айлын газрыг хэдэн төгрөгөөр тооцож авах гээд зөвхөн салбарынхан ч биш иргэдийн сонирхож буй олон олон асуултын хариултыг салбарын яамны холбогдох дарга нь өгчээ.  Үүний зэрэгцээ газар эзэмшүүлэх, ашиглуулах, дуудлага худалдаа явуулахтай холбоотой хууль эрхзүйн зөвлөгөө ч давхар багтаж “нэг сумаар хоёр туулай” буудах боломжтой юм байна шүү.

Барилгын материалыг орлох хүнс

“Барилга МН” сэтгүүл дэвшилтэт технологи буландаа этгээд хачин, заримдаа гаж ч гэж нэрийдмээр сонирхолтой бас уншууртай олон, олон нийтлэл бичдэг. Энэ дугаарт ч мөн адил орчин үед идэж буй хоол хүнсээрээ барилгын материал үйлдвэрлэх болсон талаар үнэмшихэд хэцүү материал нийтэлжээ. Тодруулбал, ХБНГУ-ын Геттингийн их сургуулийн эрдэмтэд барилгын “ногоон” бүтээгдэхүүн гаргаж авах зорилгоор сэндвич хавтангийн хөөсөнцөр материалын оронд хөөсөн эрдэншиш буюу попкорн ашиглаж туршилт хийжээ. Энэ материал барилгын чанар, стандартад хэр тохирох талаар мэдэхийг хүсвэл “Дэвшилтэт технологи” булангаар нь зочлоорой. Таныг лав уйдаахгүй юм билээ.

Хаалганы импортын зах зээлийн судалгаа

Бид сар бүр барилгын онцлох бүтээгдэхүүнийг сонгож зах зээлийн судалгааг хийдэг. Энэ удаад барилгын дотор, гадна хаалганы импортын зах зээлийг танилцуулжээ. Энэ төрлийн худалдаа, наймаа эрхэлдэг байгууллага, хувь хүнд хачин ашигтай буюу 2019 онд юун дээр анхаарч ажиллах, аль төрлийн хаалга илүү эрэлттэй байх вэ гээд эдийн засгийн сонирхолтой судалгаа энд нийтлэгджээ.  

Сар шинийн баяраас өмнө байр, орон сууц авахаар, худалдахаар яарч байна уу, тэгвэл …

Сар шинийн баяраас өмнө байр, орон сууц худалдаж авахаар хайж байгаа болон барьсан барилга, орон сууцаа худалдаж борлуулахыг хүсч байгаа хувь хүн, албан байгууллагууд нэлээдгүй. Тэгвэл эдгээр уншигч, хэрэглэгчдэдээ зориулсан нийтлэл, судалгаа, үнэ ханш гээд багц мэдээлэл уншигч биднийг хүлээж байна. Тухайлбал,  шинээр баригдсан, эзнээ хүлээж байгаа орон сууцыг дүүрэг тус бүрээр ялгаж үнэ ханш, өрөөний хэмжээ, сонголтын талаарх “шинэхэн” мэдээллийн зэрэгцээ Барилга, хот байгуулалтын яамнаас гаргасан 2018-2020 оны орон сууцны эрэлт нийлүүлтийн тэнцвэр, шинэ орон сууцны зах зээл, ашиглалтад орсон байдал, борлуулалт гээд үг бүр нь “үнэ” дагуулсан материал тул онцолж нэг унших хэрэгтэй юм билээ.

Гал тогооны өрөөний хэв маяг, тав тухаа өөрчлөх бол..

Галын  өрөөнийхөө хэв маяг, тав тухаа өөрчлөхөөр зорьж буй гэрийн эзэгтэй нэлээдгүй байгаа. Зөвхөн эзэгтэй нарт ч биш амины орон сууц барьж буй хүн бүрт туслах, санаа авахаар олон, олон санаа энэ удаагийн “Интерьер” буланд нь багтжээ. Галын өрөөг тохижуулах ажлын гурвалжин, гал тогооны өрөөний үндсэн 6 зохион байгуулалт гэх зэрэг хэрэгжүүлэхэд хялбар зүйлсийг энгийн, ойлгомжтой байдлаар зөвлөсөн байна.   

Валютын ханш барилгын материалын үнэ

Валютын ханшийн өсөлтөнд барилгын материалын үнэ ханш хэр “нэрвэгдсэн” бол.  Цемент, элс, хайрга, дайрга, арматур, төмөр хийц, төрөл бүрийн хавтан, заслын материал, чулуут өнгөлөгөөний материал, тоосго блок, модон материал гээд барилгын бүхиий л материалын үнэ ханшийг 2018 оны 12 дүгээр сарын 20-ны байдлаар буюу хамгийн сүүлийн үеийн байдлаар нийтлэгджээ. Уншигч бидэнд барилга барих судалгаа, тооцоо, төсвөө гаргахад тун чиг тус болох мэдээ байна.

Сэтгүүлийн 2019 оны шинэ дугаарыг хүргүүлж авах бол энд дарж захиална уу.