Барилга МН сэтгүүл
Үнэлгээ
Нүүр
Мэдээ
Цахим сэтгүүл
Захиалах
Холбоо барих
Танилцуулга татах
Барилга МН сэтгүүл
Танилцуулга татах
Зурвас бичих
Messenger
Залгах
Нүүр
Мэдээ, мэдээлэл
Batsuh
Хөрсний усны түвшин дээшлэхэд барилгын суурь, бүтээцэд үзүүлэх сөрөг нөлөөлөл
Улаанбаатар хотын сүүлийн 3 жилийн байдлаас үзэхэд агаарын хур тунадасны унах хэмжээ харилцан адилгүй, хавар 5, 6 дугаар сард харьцангуй бага хур тунадастай. Харин 7, 8 дугаар сард хур тунадас богино хугацаанд эрчимтэй үерийн хэлбэрээр орж байна. Энэ нь газар доорх ус хөрсний механик шинж чанарыг бууруулдаг бөгөөд барилгын газар доорх бүтээцүүдэд сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Удаан хугацааны усархаг борооны улмаас хөрсний усны түвшин дээшилж барилгуудад эрсдэлийг үүсгэх нөхцөл бүрдүүлдэг. Барилга байгууламж усанд автагдсанаар буурь хөрсний суулт явагдаж барилгын суурийн бүтээцийг жигд бус суултанд оруулах сөрөг талтай.
Хэрэв хөрсний усны түвшин шалнаас дээгүүр байвал усны түрэлт үүсэх бөгөөд ус, шалны түвшингийн ялгаа их байвал усны түрэлт нэмэгддэг.
Барилгуудын зоорийн давхрын хана, суурь, цутгамал шалны баганатай нийлсэн заадас, цутгалтын заадсаар их хэмжээний ус ордог. Хавтан суурьтай барилгын хувьд дүүргэлтийн хана ба суурийн бүтээцийн хооронд үүссэн заадсаар, инженерийн шугам сүлжээний оролтын нүх зэргээр их хэмжээний хөрсний ус нэвчин орж байна.
Барилга байгууламж усанд автагдаж, чийгшилтэд өртсөнөөр дор дурдсан сөрөг үр дагаврыг авчирдаг. Үүнд:
Буурь хөрсний суулт идэвхжиж барилгын суурийн бүтээцийг жигд бус суултанд оруулах
Барилгын бетоныг суурийн коррозид оруулах ба барилгын хана таазанд мөөгөнцөр үүсэж барилгын бусад бүтээцийн даац, бат бэхийн чанарыг муутгадаг ба түүнчлэн хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөх
Барилгын магистраль шугамууд коррозид орж, элэгдэж, цоорох
Цэвэр ус, дулаан их хэмжээгээр алдагдана.
Зоорийн давхар болон 1-р давхрын хана тааз, булангаар цанталт үүсэх
Чийгшилт, хуурайшилтаас даацын бүтээцэд ан цав үүснэ.
Барилга доторх нэвчсэн усыг соруулж, зайлуулахад ихээхэн хүч, хөрөнгө шаардагдана.
Үүнээс гадна ул хөрсний ус дээр түвшинд байгаа нь шинээр барих барилга, байгууламжийн газар шороо, суурийн ажлыг гүйцэтгэхэд газар доорх бүтээц хэсэгт ус тусгаарлалт хийх зэргээр нэмэгдэл хөдөлмөр зарцуулалт, хөрөнгө хугацаа зарцуулахад хүргэдэг.
Хөрсний усны үзүүлж буй сөрөг нөлөөллийн хамгийн түгээмэл хэлбэрүүдийн нэг нь ул хөрсний хүйтний овойлт байдаг.
Газар доорх усны түвшин газрын гадаргууд ойр байгаа нөхцөлд хөрсний шинж чанараас хамаарч шавранцар чигжээстэй том хэмхдэст хөрсөнд хүйтний улирал эхэлмэгц чийг нүүлт эрчимтэй явагдсанаар жигд бус овойлт үүсч өвлийн төгсгөлд хамгийн их хэмжээнд хүрээд хавар газар гэсэх үед газрын гадаргуу орчимд хуримтлагдсан мөсөн үеүүд хайлж, улмаар хөрсний даах чадвар суларч, барилгын сууринд ихээхэн хэмжээний жигд бус суулт үүсэх нөхцөл бүрэлдэж эвдрэл гэмтэл учруулдаг байна.
Овойлтын ийм механизм нь ялангуяа сууриндаа ачаалал багатай, бага оврын барилгад ихээхэн хор хөнөөл учруулдаг байна. Энэхүү хор хөнөөлөөс болж барилга байгууламжийн ашиглалтын үеийн зардлыг ихэсгээд зогсохгүй ашиглалтын хугацааг эрс богиносгож байдаг.
Барилгын суурийн бетонд дараах шаардлага тавигдана. Үүнд:
Бетоны бат бэх В20 болон түүнээс дээш ангийнх байх
Бетоны ус үл нэвтрүүлэлт нь W2-W8 марк байх
Бетоны хүйтэн тэсвэрлэлт нь F50-с дээш марк байх
Ажлын арматур нь А400 болон SD390- с дээш байх
Суурийн ус тусгаарлах, хамгаалах төрөл бүрийн аргуудыг стандартын дагуу төсөллөх
Суурийн зураг төслийн техникийн шийдэл тогтоохдоо буурь хөрсний инженер геологийн дүгнэлтийг сайтар анхаарч төсөллөх.
Суурийг хөрсний уснаас хамгаалах арга хэмжээ
Барилга байгууламжийн суурийн ус усгаарлалтыг нэмэгдүүлэх 3 үндсэн арга байна. Үүнд:
Барилгын бүтээц хэсгүүдийг ус тусгаарлах нэмэлт материал ашиглан ус чийгнээс хамгаалах
Төрөл бүрийн ус тусгаарлах хольцыг түрхэх, шавардах, нэвчүүлэх арга
Бетоны бүтэц, найрлагыг өөрчилж оновчтой нэмэлт, дүүргэгч ашиглах аргаар дотоод бүтцийг нягтруулах, ус нэвчүүлэх чадварыг бууруулах
Ус тусгаарлалтанд төрөл бүрийн тосон түрхлэг, шингэн шил, тосон боловсруулалт хийсэн цаас, даавуун, резинэн материал, нано технологийн аргаар бүтээгдсэн найдвартай өндөр чанарын материалыг хэрэглэх хэрэгтэй.
Зоорийн хана ба шалыг уснаас хамгаалахын тулд гидростатик даралтыг эсэргүүцэх бүрхүүл хийнэ.
Зоорийн ханын ус тусгаарлалтын ажил:
Төмөрбетон ханын гадаргууг цэвэрлэж бэлтгэх
Ус тусгаарлах тусгай найрлага бүхий түрхлэг түрхэх
Ус тусгаарлах хуйлмал материал наах
Дулаалгын хөөсөнцөр хавтан нааж тогтоох
Тоосгоор хамгаалалтын хана өрөх
Ханын шавардлага
Хөлдөлтийн гүнээс доош тоосгон өнгөлгөөний гадуур давхар ус тусгаарлах шавардлага, өнгөлгөөний үе хийх
Барилгын суурийн бүтээцийг хөрсний уснаас хамгаалах арга технологи
Гадаргуугийн налуу 0-25
0
байхад хийх тусгаарлах ажлыг хэвтээ, 25
0
-аас дээш бол налуу, эгц 90
0
-д хийхийг босоо ус тусгаарлалт гэж нэрлэнэ. Гүйцэтгэх арга, хэрэглэх материалаар нь будагт, наамал, шавардлаган, нэвчүүлмэл, өнгөлмөл тусгаарлалт гэж ялгадаг. Ус чийгийг тусгаарлаж бэхлэхээс өмнө гадаргууг сайтар цэвэрлэж бэлтгэх хэрэгтэй.
Гадаргууг бэлтгэх
Тусгаарлах гадаргад наалдсан шороо тоос, зуурмаг болон будаг бусад бүх зүйлсийг шүүрдэх, үрэх, шахсан агаараар үлээлгэх түүнчлэн даралттай элсээр шүрших аргаар цэвэрлэнэ. Түүнчлэн гадаргын ан цавыг ч цементэн зуурмагаар дүүргэж өнгөлнө. Тусгаарлалтын наалдац сайн байх нь гадаргуу маш хуурай байх шаардлагатай. Иймээс ус тусгаарлах гадаргууг цас, борооноос хучиж хамгаалах хэрэв чийг авсан бол халааж хатаах нь зүйтэй.
Будагт ус тусгаарлалт
Энэ нь битум буюу нийлэг түрхлэгээр гадаргад олон үе будаж хийх тусгаарлалт болно. Битумийг халуун ба хүйтэн байдлаар түрхэж ус чийг тусгаарлана. Ус чийг тусгаарлах будалтаас өмнө хөрсжүүлэг тавина. Битумээр тусгаарлахад битумийн, нийлэг хөрсжүүлэгэнд нийлэг гаралтай холбогч бүхий шингэн түрхлэг хэрэглэх ёстой. Ус чийг тусгаарлах ажлыг маш нарийн гүйцэтгэх шаардлагатай. Учир нь зүүний сүвэгчийн төдий нүхээр орсон ус мөнөөх барилгыг сүйрүүлж чадна. Түрхлэгийг 2-3 удаа будаж 0.4мм хүртэл зузааруулж өгөх хэрэгтэй.
Наамал ус тусгаарлалт
Түрхлэг хийх аргаар ус чийг тусгаарлах арга тохиромжгүй тохиолдолд дараагийн арга хэмжээ болгож наах аргыг хэрэглэдэг юм. Ус үл нэвтрүүлэх хуйлмал материал болон ширхэгийн материалыг нийлэг түрхлэгээр гадаргад нааж илүү сайн ус тусгаарлалт хийх хэрэгтэй. Наамал ус тусгаарлалтын өмнө гадаргыг хөрсжүүлнэ. Зарим нэг бэлтгэл ажил тухайлбал хэвтээгээс босоо чиглэлд тусгаарлалт шилжвэл тэр уулзварт хуйлмал материалаар нэмж давхарлаж наах хэрэгтэй. Тусгаарлалтыг олон үе хийхээр бол дагуу ба хөндлөн чиглэлд үелүүлэн наах хэрэгтэй.
Шавардага хийж ус чийг тусгаарлах тухай
Түүнийг цемент элсэн зуурмаг ба асфальтбетон буюу асфальт түрхлэг хэрэглэж гүйцэтгэдэг. Тэлдэг цемент болон үл агших цемент энд тохиромжтой. Тусгаарлалтын зузаан 5-40 мм байж болно. Асфальтан бетонд тусгаарлалтыг халуун ба хүйтэн лав хэрэглэж 20-35мм зузаан гүйцэтгэнэ.
Ус чийг тусгаарлах материалууд:
1. Хуйлмал хуванцар (полиэтилэн) материалууд, шил, төмрийн төрлийн материалууд, хар давирхай (хар тос), хар цаас, ус тусгаарлагч түрхлэг болон өнгөлгөөний зуурмаг.
2. Пенетроны төрлийн материалууд: Акватрон, пенекрит, пенетрон-адмикс, пенедлаг, пенетрон плюс материал. Пенетрон гэдэг нь олон давхаргат бетонон болон төмөрбетон бүтээцийг уснаас тусгаарлахад зориулсан материалыг хэлнэ.
Эдгээр материалууд нь идэвхтэй химийн нэмэлт, элс тусгай цементээр боловсруулсан хуурай хольцыг өөртөө агуулдаг. Материал тус бүрийн зориулалт өөр, өөр байдаг ба бетонон бүтээцийн биед хэдэн см хүртэл нэвтэрч ордгоороо бусад бүх тусгаарлах материалуудаас ялгагдах онцгой давуу талуудтай.
Зөвлөмж:
Газар доорх усыг гадаргуугийн ус тэжээж байдаг ба өнгөн хөрсний ус барилга байгууламжид мөн адил муу нөлөө үзүүлдэг. Иймд барилгын ул хөрсний усны түвшинг доошлуулж, ашиглалтын хэвийн нөхцлийг хангах шаардлагатай. Хөрсний усны түвшинг доошлуулах, хөрсний усны нэвчилтийг зогсоох дараах гурван аргын аль нэгийг сонгон авч хэрэгжүүлэх боломжтой болох нь тогтоогдож байна. Үүнд:
Барилгын гадна талаар хэвтээ ба босоо чиглэлтэй шүүрлийн цооног бүхий систем барих
Барилгын зоорийн давхрын шалан доор шүүрлийн систем барьж ус хуримтлуулах цооногт усыг цуглуулж түүнээс албадмалаар (насосоор) ойролцоох голруу оруулах
Ус шүүрч байгаа заадас, ан цавыг зориулалтын материалаар чигжиж шүүрлийг зогсоох, шаардлагатай тохиолдолд ус шүүрэлтээс хамгаалах хольцтой арматурын тортой бетон шал одоо байгаа шалан дээр нь давхарлаж хийх
Эдгээр аргуудаас аль нэгийг сонгож мэргэжлийн байгууллагаар зураг төсөл хийлгэн хэрэгжүүлэх шаардлагатай байдаг.
Анхаарах зүйл:
Хөрсний усны түвшинг зохиомлоор доошлуулах ус зайлуулах систем барих явцад хөрсний усны түвшин хэт доошилсноос дээд давхаргын хөрс суух, хуурайших зэрэг үзэгдлийн улмаас сууриуд жигд биш суулт үүсгэдэг. Иймээс дараах зүйлүүдийг анхаарах шаардлагатай.
Хөрсний усны түвшин доошлуулахад ус соруулж зайлуулах насосны системийн хүчин чадлыг сонгох, суурьт хэрэглэх ус тусгаарлах материалын сонголт зэргийг нарийвчилсан гидротехникийн тооцоог үндэслэж тогтоох;
Хөрсний усны түвшин доошлуулахад хөрсний усны химийн шинжилгээ маш чухал байдгийг анхаарах, геологийн дүгнэлтэнд хөрсний усны химийн найрлагын тухай мэдээллийг тусгаж өгөх;
Буурь хөрсний усыг цуглуулаад шүүрүүлэх дернажийн байгууламжийг оновчтой зөв сонгох;
Хөрсний ус зоорийн давхарт орохоос урьдчилан сэргийлэх үр дүнтэй арга хэмжээ бол ус шүүрүүлэх суваг тавих ажил юм. Барилгын эргэн тойронд 2-3м зайтай 0,02-0,05 налуутай суваг тавьдаг. Шүүрүүлэх байгууламжаар цуглуулсан усыг хэрхэн зайлуулах асуудал ихээхэн төвөгтэй байдаг. Түүнийг албадмал буюу өөрийн урсгалаар зайлах нөхцлөөр тооцоолон шийдвэрлэх шаардлагатай.
МУ-ын зөвлөх инженер С.НЯМДОРЖ, Мэргэшсэн инженер Д.ЭНХГЭРЭЛ
нийтлэл